Pensionet në Bashkimin Europian arrijnë në rreth tre të pestat e të ardhurave nga puna në fund të karrierës. Në shumë vende europiane, ky raport bie nën 50%, duke e bërë gjithnjë e më sfiduese për pensionistët të ruajnë një standard jetese të denjë.
Fuqia blerëse për një pensionist shqiptar është më e ulëta në Europë. Pensionistët shqiptarë renditet ndër të fundit në Europë edhe sa i përket raportit të pensionist me të ardhurat në fund të karrierës. Kjo do të thotë nëse një individ në moshën 50-59 vjeç ka fituar 500 euro, në pension do të marrë vetëm 37% të asaj pagese.
Në shumë vende europiane, të ardhurat nga pensioni janë dukshëm më të ulëta se fitimet nga puna para daljes në pension. Kjo e bën të vështirë për shumë të moshuar të ruajnë standardin e tyre të jetesës pas daljes në pension. Pothuajse një në gjashtë pensionistë në BE janë në rrezik varfërie, me normën që është rritur nga 12% në vitin 2013 në 15.5% në vitin 2023.
Pra, si krahasohen pensionet me të ardhurat nga puna para daljes në pension në Europë? Në cilat vende pensionistët marrin pjesën më të lartë dhe më të ulët të të ardhurave të tyre nga puna në fund të karrierës?
Për të vlerësuar efektivitetin e sistemeve të pensioneve, Eurostat përdor Koeficientin e Zëvendësimit të Përgjithshëm, i cili tregon nëse pensionet u mundësojnë të moshuarve të ruajnë standardin e tyre të jetesës pas daljes në pension.
Ky tregues krahason të ardhurat mesatare nga pensioni të individëve të moshës 65–74 vjeç me të ardhurat mesatare nga puna të personave të moshës 50–59 vjeç, duke përjashtuar përfitime të tjera sociale. Kjo ndihmon për të kuptuar sa të përshtatshme janë pensionet.
Në vitin 2023, koeficienti i zëvendësimit në BE ishte 58%, që do të thotë se një person që ka fituar 100 euro midis moshës 50–59 vjeç, do të marrë 58 euro në pension midis moshës 65–74 vjeç.
Në BE, ky raport varionte nga 35% në Kroaci deri në 78% në Greqi.
Spanja (77%) dhe Italia (75%) ndiqnin Greqinë në krye, ndërsa Portugalia gjithashtu e kalonte mesataren e BE-së me një raport prej 61%.
Në fund të renditjes, Lituania (36%) dhe Irlanda (39%) pasonin Kroacinë, duke përbërë tre vendet me koeficientin e zëvendësimit nën 40% në BE.
Në Shqipëri koeficienti i zëvendësimit është 37%, duke bërë që pensionistët shqiptarë të jenë ndër më të varfrit në Europë, dhe më të varfrit në rajon.
