Pas një hetimi që zgjati katër vite, Prokuroria e Posaçme ka përfunduar dosjen penale për koncesionin 100 milionë euro të sterilizimit, një nga marrëveshjet më të kushtueshme në sistemin shqiptar të shëndetësisë, me afat dhjetëvjeçar.
Kjo çështje u kallëzua fillimisht nga nisma “Thurje” dhe hetimet zbuluan një skemë të mirorganizuar që synonte shpalljen fitues të kompanive të Ilir Rrapajt dhe shtetasit italian Umbro Staccini.
Në përfundim të hetimeve, SPAK kërkoi dënime të rënda për të pandehurit kryesorë. Ish-zv.ministri i Shëndetësisë Klodian Rrjepaj dhe biznesmeni Ilir Rrapaj përballen me kërkesë për dënim me nga 10 vite burg secili, nën akuzat për “vjedhje duke shpërdoruar detyrën”, pjesëmarrje në “grup të strukturuar kriminal” dhe “falsifikim dokumentesh”.
Pas aplikimit të gjykimit të shkurtuar, dënimi për ta pritet të reduktohet në 6 vjet e 8 muaj burg.
Për tre zyrtarë të tjerë, Marsela Serjani (ish-shefe juridike), Saimir Kadiu (ish-shef ekonomik) dhe Petref Mersini (ish-anëtar i komisionit të koncesionit), SPAK kërkoi dënime me nga 3 vjet e 6 muaj burg për shpërdorim detyre dhe falsifikim dokumentesh.
Pas uljes për shkak të gjykimit të shkurtuar, kërkesa përfundimtare për Serjanin dhe Kadiun zbriti në 2 vjet e 4 muaj, ndërsa për Mersinin u kërkua pezullim i dënimit dhe lënia në Shërbim Prove për 4 vite.
Ndërsa për tre anëtarë të tjerë të komisionit të koncesionit, Arben Gjata, Genc Byrazeri dhe Naile Ajazi, prokuroria kërkoi dënime me nga dy vite burg, por me pezullim dhe vendosje në Shërbim Prove për periudha 2 deri në 3 vjeçare.
Ish-ministri i Shëndetësisë Ilir Beqaj do të gjykohet veçmas, pasi nuk pranoi gjykim të shkurtuar. Sipas SPAK, ai nënshkroi kontratën në kundërshtim me ligjin, duke u bazuar në një studim fizibiliteti me të dhëna të rreme dhe pa shmangur konfliktin e interesit me Rrapajn, përfitues të koncesionit.
Lista e shkeljeve të evidentuara është e gjerë: studimi i fizibilitetit ishte i manipuluar, kriteret u ndërtuan për të favorizuar paraprakisht kompanitë fituese, gjatë negociatave u garantuan kushte ekonomike të pabarabarta në dëm të shtetit, kontrata nuk përmbushi asnjë prej detyrimeve të saj, ndërsa kostot e sterilizimit u frynë artificialisht në mënyrë të vazhdueshme.
SPAK konstaton se janë raportuar ndërhyrje kirurgjikale të rreme dhe janë përfshirë zëra shpenzimesh për mirëmbajtjen e pajisjeve dhe sistemeve që tejkalonin disa herë koston reale të blerjes së tyre.
Në një rast konkret, vetëm në QSUT, kostoja e pretenduar e shërbimit për vitin 2013 ishte fryrë me 56.4%, përmes përfshirjes së barnave dhe medikamenteve që nuk i përkisnin objektit të kontratës.
Prokuroria i referohet edhe një raporti të Kontrollit të Lartë të Shtetit, sipas të cilit shteti shqiptar kishte në dispozicion Qendrën Kombëtare të Sterilizimit, e cila mund të kryente të njëjtin shërbim me kosto shumë më të ulët, rreth 960 milionë lekë në shkallë vendi, nëse do ishte vënë në funksionim.
Hetimet konfirmuan gjithashtu bashkëpunimin e ngushtë ndërmjet Rrjepajt dhe Rrapajt, që nga faza përgatitore, gjatë tenderimit dhe deri në firmosjen e kontratës.
Subjekti tregtar “Investital Llc”, ku Rrapaj zotëronte 40%, ishte regjistruar në Prishtinë vetëm një muaj pasi ai kishte udhëtuar jashtë vendit me Beqajn dhe Rrjepajn.
Sipas SPAK, udhëtimet e tyre të përbashkëta, si para ashtu edhe pas shpalljes së kompanisë fituese, janë një provë konkrete e lidhjes së tyre të drejtpërdrejtë në këtë aferë.
Në seancën e radhës më 9 korrik, të pandehurit do të paraqesin mbrojtjen përfundimtare, ndërsa procesi pritet të finalizohet me një vendim të rëndësishëm për një nga rastet më të rëndësishme të korrupsionit të nivelit të lartë në Shqipëri.
