Fenomeni i ‘Giveaway’ është bërë tashmë një nga më të përhapurit dhe më të frekuentuarit nga bizneset shqiptarë. Ato organizojnë shorte për të dhuruar dhurata apo shërbime nga bizneset e tyre, ndërsa nga ana tjetër rrisin numrin e fansave dhe të shikueshmërisë për ‘brand’-in e tyre.
Mirëpo, siç e kemi trajtuar dhe më herët, këto ‘giveaway’ kërkojnë një formalizim me ligje dhe rregulla, për të mos vepruar në një territor pa asnjë rregullator, ku secili bën sipas qejfit. Për më tepër, kur tashmë po dhurohen dhurata mijëra euroshe, telefona e makina, madje edhe ‘cash’ në dorë.
Diçka e tillë organizohet edhe në vendet europiane, por gjithmonë duke u pajisur me një licencë, dhe duke vepruar në bazë të disa rregullave, që mbrojnë konsumatorin, pra atë luan, si edhe bizneset, ato që e organizojnë.
Çfarë parashikon ‘ligji’ shqiptar?
Aktualisht, në Shqipëri, ekziston një ligj i vitit 2015 për Lojërat e Fatit, që rregullon procedurat në këtë fushë, dhe një vendim i Kryeministrit Rama në vitin 2017, më konkretisht për Lojërat e Fatit Promocionale.
Deri këtu shumë në rregull. Problemi qëndron se në kohët kur janë hartuar këto ligje e vendime, ‘giveaway’ nuk ishte aspak i përhapur në Shqipëri. Ligji nuk i parashikon këto lloje lojërash dhe shortesh, dhe kurrsesi nuk mund të klasifikohen për licencë si Lojëra Fati.
Ky ligj rregullon ato lotari që bëhen me pagesë dhe klientët paguajnë për t’u futur në lojë. Ndërkohë, ‘giveaway’ është diçka krejt ndryshe, dhe normalisht që kërkon një ligj specifik.
Ndërhyrja nga ana e institucioneve
Mirëpo, në Shqipëri, pas një përhapje shumë të madhe të këtyre shorteve, ka nisur dhe një fushatë për bllokimin dhe censurimin e disave. Persona apo biznese të caktuara që kanë organizuar këto ‘Giveaway’, po gjobiten nga tatimet.
Ka disa raste që agjentë të tatimeve janë paraqitur para bizneseve për të kërkuar licencën për shortetë e organizuara në një kohë të caktuar. Ato po i kërkojnë të gjitha procedurat që parashikon ligjin për Lojërat e Fatit, kur në fakt ekziston një boshllëk, dhe nuk mund të bazohen tek e njëjta procedurë.
‘Ca të nënës, ca të njerkës’
Ekziston edhe një problem tjetër, që duket se po bëhet me qëllim. Duke parë boshllëkun ligjor, që edhe punonjësit e administratës janë të vetëdijshëm, inspektimet po bëhen me selektim.
Në disa biznese trokitet dhe u kërkohen të gjitha licencat, ndërkohë për disa të tjera mbyllet një sy, dhe ato nuk kujtohet kush t’i inspektojë.
Sigurisht që diçka e tillë, është e padrejtë, dhe rëndon shumë konkurrencën e lirë mes bizneseve.
Ndërgjegjësim për bizneset
Ajo që vërteton shprehjen ‘ca të nënës, ca të njerkës’, është edhe interesimi i organeve shtetërore për ta formalizuar këtë sektor. Nuk ka asnjë fushatë informuese apo publicitare, për ta ndërgjegjësuar gjithë komunitetin e biznesit për hapat që duhet të bëjnë për të organizuar një ‘Giveaway’.
Nëse vepron në terr të madh informativ dhe padije të ligjeve, atëherë duket tendencioze të shkosh tek disa biznese për t’i gjobitur, ndërkohë që minimalisht nuk i ke informuar, dhe pastaj të kesh krijuar një bazë ligjore.
Diçka e tillë duket më shumë për të mbushur arkën me disa gjoba për bizneset, se sa të kesh vërtetë qëllim për të formalizuar sektorin.
Duke parë se sa shumë po rritet ky trend në rrjetet sociale, ne do ta trajtojmë sërish si një problem këtë pjesë, që prek jo pak bizense…
/GazetaReforma.com/