Presidenti francez Emmanuel Macron, i cili gjatë viteve të fundit është paraqitur si një nga mbrojtësit më të zëshëm të qëndrimit europian kundër agresionit rus në Ukrainë, po përballet me një debat të ri pas një deklarate të bujshme të ekonomistit amerikan Jeffrey Sachs. Ky i fundit, i njohur si analist i politikave publike dhe profesor në Universitetin e Kolumbias, tha se Macron privatisht i ka rrëfyer një qëndrim krejt ndryshe nga ai që shfaq në publik.
Sipas gazetës italiane *il Fatto Quotidiano*, Sachs bëri këtë pohim gjatë festivalit të debatit “Festa del Fatto” që u zhvillua javën e kaluar në Itali. Ai mori pjesë në një panel përmes lidhjes me video dhe deklaroi:
“Macron më dha Legjionin e Nderit në maj 2022 dhe privatisht më tha atë që nuk e thotë publikisht: ‘Lufta është faji i NATO-s’. Dua që kjo të dihet, sepse ma neverit.”
Ky rrëfim ka shkaktuar reagime të forta në arenën politike dhe mediatike. Gazetari Marco Travaglio, drejtor i *il Fatto Quotidiano* dhe pjesëmarrës në festival, tha se një deklaratë e tillë, duke pasur parasysh autoritetin e burimit, duhej të kishte nxitur menjëherë verifikime zyrtare nga mediat e tjera, duke i kërkuar një reagim Pallatit Élysée. “Në vend të kësaj, heshtje totale,” theksoi ai.
Në të njëjtën linjë reagoi edhe ish-anëtari i Dhomës së Deputetëve në Itali, Alessandro Di Battista, i cili u shpreh se Macron tani është i detyruar ose ta kundërshtojë hapur Sachs-in, ose të shpjegojë se përse ka ndryshuar mendim gjatë tre viteve të fundit. “Duke folur vetëm me gjuhën e luftës, Macron dhe të çmendur të tjerë të Europës duket se shohin disa objektiva në një konflikt me Rusinë ose në një fazë tensionesh në rritje,” tha ai.
Deklaratat e Sachs kanë sjellë vëmendje të re ndaj rolit të Francës në konfliktin ruso-ukrainas, duke ngritur pyetje mbi koherencën e politikës së Macron-it. Në publik, presidenti francez është shfaqur i vendosur në mbështetjen e Kievit, duke deklaruar vazhdimisht se Rusia nuk duhet të fitojë dhe se Europa duhet të tregojë forcë të përbashkët. Por nëse pohimet e Sachs rezultojnë të vërteta, kjo do të nxirrte në pah një kontradiktë të fortë mes asaj që Macron thotë në publik dhe asaj që ndan privatisht.
Deri tani, Sachs nuk ka dhënë asnjë reagim shtesë në rrjetet sociale apo në media pas daljes së kësaj deklarate. Ajo është pasqyruar vetëm pjesërisht në shtypin italian, ndërsa nga Parisi nuk ka asnjë koment zyrtar.
Ky episod vjen në një kohë kur lufta në Ukrainë po hyn në një fazë të re tensionesh dhe kur liderët europianë po përballen me presion të shtuar mbi strategjitë e tyre të ardhshme. Deklarata e Sachs, edhe pse e pazyrtarizuar nga vetë Macron, pritet të hapë një debat të gjerë mbi qëndrimet reale të presidentit francez dhe mbi ndarjen e brendshme të vizioneve në Europë përballë konfliktit me Rusinë.