Putin është iniciatori i luftës së përgjakshme në Ukrainë dhe leximi i mendjes së tij nuk është një detyrë e lehtë, por ndonjëherë lideri rus e bën të lehtë. Kjo është pikërisht ajo që ndodhi të enjten, kur Putin u takua me një grup sipërmarrësish të rinj rusë.
Kushdo që dëshiron të dijë se cili është qëllimi i Putin në Ukrainë, duhet të lexojë një transkript të fjalimit të tij, i cili është publikuar në gjuhën angleze, shkruan CNN.
Fjalët e Putinit flasin vetë: Ajo që ai dëshiron në Ukrainë është kthimi i Rusisë në skenën botërore si një fuqi perandorake.
Shumë vëzhgues vunë re shpejt një nga fjalitë më provokuese të Putin-it, duke e krahasuar atë me Pjetrin e Madh, një car rus i shekullit të 17-të i njohur për modernizimin e shoqërisë dhe themelimin e Shën Petersburgut, qytetin e lindjes së Putin-it.
“Pjetri i Madh luftoi Luftën e Madhe Veriore për 21 vjet,” tha Putin rastësisht dhe në dukje i vetëkënaqur. “Në pamje të parë dukej sikur ishte në luftë me Suedinë për t’i hequr asaj diçka.” Por ai nuk hoqi asgjë, u kthye. Kështu ishte atëherë”.
Nuk kishte rëndësi që vendet evropiane nuk e njohën marrjen e tij të dhunshme, shtoi Putin.
“Kur themeloi kryeqytetin e ri, asnjë vend evropian nuk e njohu atë territor si pjesë të Rusisë, të gjithë e njohën si pjesë të Suedisë”, tha ai. “Megjithatë, që nga kohërat e lashta sllavët jetonin atje së bashku me popujt ugro-finë dhe ai territor ishte nën kontrollin rus. Është e njëjta gjë në perëndim, në Narva dhe fushatat e tij të para. Pse do të shkonte atje? Ai po rivendoste dhe konsolidonte territorin, pikërisht këtë po bënte”.
Duke aluduar drejtpërdrejt në pushtimin e tij të Ukrainës, Putin shtoi: “Është e qartë se na pëlqeu detyra për të rifituar dhe konsoliduar territorin”.
Këto deklarata u dënuan shpejt nga Ukraina, e cila i njohu ato si një njohje e qartë e ambicieve imperialiste të Putin-it.
“Rrëfimi i Putin-it për sekuestrimin e territorit dhe krahasimi me Pjetrin e Madh dëshmojnë se nuk ka pasur “konflikt”, vetëm një pushtim të përgjakshëm nën pretekstin fiktiv të gjenocidit kundër popullit”, shkroi në Tëitter këshilltari presidencial ukrainas Mykhailo Podoljak. “Nuk duhet të flasim për “shpëtim të reputacionit të Rusisë”, por për de-imperializimin e saj të menjëhershëm”.
Këtu duhet analizuar shumë në kontekstin e historisë dhe të së tashmes. Podoljak aludoi në bisedimet në qarqet ndërkombëtare rreth idesë se Putin-it duhet t’i ofrohet një mënyrë për të de-përshkallëzuar ose ndalur luftimet në Ukrainë, pa u ekspozuar ndaj turpit.
Presidenti francez Emmanuel Macron është përkrahësi kryesor i idesë. Ai tha fundjavën e kaluar se bota “nuk duhet të poshtërojë Rusinë” në kërkimin e një zgjidhjeje diplomatike.
Argumente të tilla mund të jenë dukur më të arsyeshme përpara datës 24 shkurt. Në javët para pushtimit, Putin bëri një sërë akuzash se donte të justifikonte luftën, nga zgjerimi i NATO-s në lindje deri te fakti se Perëndimi po furnizonte Ukrainën me ndihmë ushtarake.
Por është e nevojshme vetëm të lexohet me kujdes transkripti i deklaratave të Putin, në mënyrë që fasada e negociatave racionale gjeopolitike të shpërbëhet.
“Për të marrë një lloj pozicioni drejtues – nuk po flas as në një kuptim global, po flas për pozita udhëheqëse në çdo fushë – çdo vend, çdo komb, çdo grup etnik duhet së pari të sigurojë sovranitetin e vet, sepse nuk ka zonë gri, një shtet tranzicional: Ose vendi është sovran ose është koloni, pavarësisht se si quhen kolonitë”, tha Putin.
Me fjalë të tjera, ekzistojnë dy lloje vendesh – sovrane dhe të nënshtruara. Nga perspektiva imperialiste e Putinit, Ukraina duhet të bjerë në kategorinë e dytë.
Putin ka pohuar prej kohësh se ukrainasit nuk kanë një identitet kombëtar legjitim dhe se vendi i tyre është, me pak fjalë, një kukull e Perëndimit. E thënë thjesht, ai mendon se ukrainasit nuk kanë lirinë e vendimit dhe se janë një popull i nënshtruar.
Referenca për Pjetrin e Madh gjithashtu e bën të qartë se qëllimet e Putin-it bazohen në njëfarë kuptimi të fatit historik.
Projekti i Putin-it për rinovimin imperialist, të paktën teorikisht, mund të shtrihet në territore të tjera që dikur i përkisnin Perandorisë Ruse ose Bashkimit Sovjetik, dhe ky duhet të jetë një paralajmërim serioz për të gjitha vendet që dolën pas rënies së BRSS.
Në fillim të kësaj jave, një deputet rus paraqiti një projektligj në Duma, duke shfuqizuar një rezolutë sovjetike që njeh pavarësinë e Lituanisë.
Lituania është një anëtare e NATO-s dhe Bashkimit Evropian sot, por në Rusinë e Putin-it, ky lloj teatri neokolonial është mënyra më e mirë për të treguar besnikëri ndaj presidentit.
E gjithë kjo është një shenjë e keqe për të ardhmen e Rusisë. Nëse vendi nuk merret me të kaluarën e tij, qoftë nën simbolikën sovjetike apo cariste, ka më pak gjasa që Rusia të ketë sukses të braktisë traditën e nënshtrimit të fqinjëve të saj pas Putin-it, ose që të bëhet një vend vërtet demokratik.
Ish-këshilltari i Sigurisë Kombëtare i SHBA-së, Zbignieë Brzezinski, dikur tha në mënyrë të famshme se Rusia mund të heqë dorë nga zakonet e saj imperialiste vetëm nëse heq dorë nga pretendimet e saj ndaj Ukrainës.
“Nuk mund të theksoj mjaft qartë se pa Ukrainën, Rusia pushon së qeni një perandori, por me një Ukrainë të nënshtruar dhe të nënshtruar, Rusia bëhet automatikisht një perandori”, shkroi Brzezinski në vitin 1994.
Putin, nga ana tjetër, po mbështet në diçka pak më ndryshe: nëse Rusia dëshiron të mbijetojë, argumenton ai, ajo duhet të mbetet një perandori, pavarësisht nga çmimi që duhet paguar në jetët njerëzore.