Një valë e fortë dhe e zgjatur të nxehti pritet të përfshijë rajonin e Ballkanit në ditët në vijim, me kulmin që parashikohet të arrijë midis datave 21 dhe 26 korrik 2025.
Temperaturat pritet të jenë ndjeshëm më të larta se mesatarja e periudhës 1991–2020, duke kapërcyer me 8 deri në 10 gradë Celsius normat sezonale.
Ndër zonat që do të përjetojnë temperaturat më ekstreme janë Shqipëria, Greqia, Maqedonia e Veriut, Bullgaria, Italia jugore dhe Turqia perëndimore, ku pritet që termometri të shënojë deri në 42–44°C, duke thyer edhe rekordet e viteve të mëparshme.
Ky fenomen është rezultat i depërtimit të masave shumë të ngrohta të ajrit nga Afrika e Veriut drejt Mesdheut lindor, ndërkohë që masa më të freskëta të ajrit po lëvizin drejt Evropës perëndimore.
Të dhënat klimatike të pesëvjeçarit të fundit tregojnë një ngrohje të ndjeshme, me temperatura mesatare 1 deri në 2 gradë më të larta krahasuar me periudhën 1960–1990. Në veçanti, temperaturat maksimale kanë shënuar rritje të theksuar, siç vërehet në anomalinë +5.8°C të regjistruar në vitin 2024.
Edhe temperaturat minimale të natës gjatë muajit korrik kanë pësuar rritje, me një anomali mesatare prej +2.0°C, ndërsa viti aktual shënon një devijim maksimal prej +3.0°C.
Vetëm pak javë më parë, Evropa Jugore dhe Ballkani përjetuan një tjetër valë të të nxehtit, ku ndjesia termike kaloi 38°C në shumë rajone. Në Shqipëri, qytete si Tirana, Durrësi, Elbasani dhe Gjirokastra regjistruan temperatura mbi 39°C, me datën 7 korrik që u shënua si dita më e nxehtë e verës deri më tani.
Ekspertja e meteorologjisë pranë IGEO, inxhiniere Anira Gjoni, thekson se po përballemi me ndryshime të thella në frekuencën dhe intensitetin e valëve të të nxehtit. Ndryshe nga e kaluara, ku gjatë verës mund të shfaqej vetëm një valë nxehtësie, sot po përjetojmë tashmë të tretën për këtë sezon. Kriteret për t’u konsideruar një valë e tillë përfshijnë temperatura mbi 35°C gjatë ditës dhe mbi 20°C gjatë natës, të cilat zgjasin për më shumë se tre deri në pesë ditë rresht.
Pasojat e kësaj vale të re do të jenë të dukshme në disa drejtime. Rritja e temperaturave do të ndikojë seriozisht në shëndetin publik, veçanërisht te grupet më të ndjeshme si të moshuarit, fëmijët dhe personat me sëmundje kronike.
Sistemet energjetike do të jenë nën presion për shkak të kërkesës në rritje për ftohje, ndërsa ndikimet në bujqësi dhe mjedis do të shoqërohen me rrezik të shtuar zjarresh.
Ndërsa valët e të nxehtit bëhen gjithnjë e më të shpeshta dhe intensive, natyra mund të ofrojë zgjidhje për përshtatjen me këtë realitet të ri.
Studimet tregojnë se në zonat urbane, temperaturat mund të ndryshojnë nga 8 deri në 11 gradë në varësi të mbulimit me pemë dhe hapësirave të gjelbra. Ky ndryshim mund të jetë jetik, sidomos kur vapa ekstreme përbën rrezik për jetën.
