Çdo vit që kalon, jeta për të moshuarit bëhet më e vështirë. Çmimet rriten, shpenzimet e domosdoshme shtohen, ndërsa pensionet mbeten gjithnjë e më të pamjaftueshme. Diferenca mes pagës mesatare dhe pensionit mesatar është thelluar në nivele shqetësuese, duke e bërë pleqërinë gjithnjë e më të pasigurt dhe të rëndë.
Punonjësit aktivë arrijnë të përballojnë disi rritjen e kostove falë pagave më të larta, por pensionistët mbeten pothuajse të pambrojtur. Të dhënat tregojnë se fuqia mbrojtëse e sistemit të pensioneve po zbehet vit pas viti, duke u kthyer në një barrë të rëndë për ata që kanë dhënë gjithë jetën në punë.
Në vitin 2020, pensioni urban mbulonte 37.6% të pagës mesatare, por në vitin 2024 ky raport ra në vetëm 31.2%. Brenda pesë vitesh, pensionistët në qytet humbën 6.4 pikë përqindje të të ardhurave të tyre krahasuar me kohën kur ishin aktivë. Në zonat rurale gjendja është edhe më dramatike: nga 35.7% në vitin 2020, shkalla e zëvendësimit ka rënë në 29.7% në vitin 2024, duke kaluar për herë të parë nën pragun e 30%.
Në të njëjtën kohë, paga mesatare mujore bruto arriti në 79,500 lekë në vitin 2024, me një rritje prej 47% nga viti 2020. Por pensioni mesatar urban u ngjit vetëm në 19,609 lekë, me një rritje modeste prej 24%. Ky kontrast i fortë tregon se pensionistët po lihen pas, duke humbur çdo ditë më shumë terren përballë inflacionit dhe nevojave bazë të jetesës.
Plakja e popullsisë dhe rënia e kontributeve e rëndojnë edhe më shumë sistemin e sigurimeve shoqërore. Për të moshuarit, kjo përkthehet në një realitet të ashpër: pas dekadash pune, ata përballen me një jetë të pasigurt, ku standardi i jetesës vështirë të ruhet.
Rënia e vazhdueshme e shkallës së zëvendësimit nuk është vetëm një çështje shifrash, por një dramë sociale që prek shëndetin, dinjitetin dhe mirëqenien e të moshuarve. Varfërimi i tyre është një kambanë alarmi për të gjithë shoqërinë: një vend që nuk mbron të moshuarit e vet, rrezikon të humbasë kohezionin dhe ndjenjën e drejtësisë sociale.
Ruajtja e një jetese të denjë për pensionistët nuk është vetëm detyrë ekonomike, por një provë e qartë e humanitetit dhe zhvillimit të një shoqërie.
