Ish-deputeti demokrat Ervin Salianji, me anë të një letre dërguar nga qelia ku po vuan dënimin, ka nderuar shkrimtarin, humanistin dhe historianin shqiptar Sami Repishti, pak ditë pas ndarjes së tij nga jeta.
Salianji shprehet se Repishti iku pa marrë falje nga shoqëria, duke shtuar se, pavarësisht se kishim mbi 3 dekada për të artikuluar një mea culpa, nuk ishim në gjendje ta bënim.
Ai thekson se Repishti ishte një disident i vërtetë, i cili vuajti burgje dhe internime gjatë regjimit komunist, pasi e kuptoi shpejt rrezikun e regjimit të ri dhe refuzoi të pajtohej me të.
Salianji gjithashtu përmend se ka kaluar dy muaj në qelinë numër 6 të burgut të Fierit për një denoncim publik dhe tani, pas përvojës personale, kupton më mirë vuajtjet që ka përjetuar Sami Repishti dhe të tjerë me të njëjtin fat.
Letër nga qelia 6 nga Ervin Salianji:
Ndjesë për Sami Repishtin, dhe një porosi për demokratët
Sami Repishti iku nga kjo botë, pa i kërkuar falje. Ne si shoqëri, si vend, patëm gati 3 dekada e gjysëm në dispozicion, po nuk ishim në gjendje të artikulonim një mea-culpa. Edhe pse zoti i dha atij një shpërblim, i dha 99 vite jetë, duke na vënë si të thuash në provë, ndërgjegjen, kulturën, maturinë tonë, ne prapë dështuam. Po në radhë të parë, qeverisja e sotme, pasardhësja biologjike, ideologjike dhe mentale e xhelatëve të tij.
Sami Repishti qe një disident mirëfilli. Vuajti burgje e internime në komunizëm, pasi dalloi shpejt se çfarë regjimi po instalohej pas luftës dhe nuk u pajtua, sëbashku me intelektualë e përfaqësues të klerit. U arratis, dhe ja doli të realizohej nga ana akademike. Po asnjë moment nuk reshti së përpjekuri për Shqipërinë dhe Kosovën. Shqiptari i parë që dëshmoi në kongresin amerikan. Aktivist i palodhur, erudit, një fisnik i rrallë. Janë shumë të përndjekur që prej moshës po largohen, dhe ne ende si shoqëri nuk e kemi shlyer detyrimin ndaj tyre.
U bënë dy muaj në qelinë numër 6 në burgun e Fierit, për shkak të një denoncimi publik. Një burgim politik, 35 vite pasi e lamë pas diktaturën që këtë lloj ndëshkimi e kishte rutinë. E kam më të qartë tani, për ta kuptuar se ç’kanë vuajtur Sami Repishti e mijëra të tjerë që patën të njëjtin fat, e madje edhe më të kobshëm, për të vetmin faj, për shkak të mendimit, të ndërgjegjes, të fjalës. E burgosura e madhe del shoqëria, ne si vend që ende nuk kemi pjekurinë dhe ndriçimin, për të thënë; më fal. Vura re reagimet qeveritare pas vrasjes së 14 vjeçarit te shkolla “Fan Noli”.
Qendrime agresive, armiqësore, fajësim dhe akuzim i të gjithëve. Pa kursyer as viktimën. As të plagosurin, as familjarët e tyre. Një stad politik primitiv. Luftë dhe shkatërrim i atij që ngre zërin, që nuk pajtohet, që kërkon transparencë, apo që guxon të hedhë hije dyshimi ndaj autoritetit. Nuk e ndjen Ministri i Brendshëm, as ajo e Arsimit, të kërkojnë një ndjesë. Por nxjerrin armët dhe godasin e damkosin këdo që i konteston. Sepse ata janë engjej, të mbrujtur në virtyte, të pagabueshëm, janë të rënë nga qielli. Pra askush të mos guxojë t’i kontestojë.
Ky model, nën shembullin e shefit të madh, është i neveritshëm. Eshtë një nga gjërat që ka zgjatur shumë më tepër sa mund ta durojë ky vend. E zhveshur nga ky sens minimal reflektimi, politika ka mbetur më e prapambetura në shoqëri. Asnjë rrotacion nuk do të ishte i mjaftueshëm, nëse kjo kulturë në vetvete nuk ndryshon.