Inteligjenca Artificiale (AI) përfaqëson një nga zhvillimet më të fuqishme të teknologjisë moderne. Në thelb, ajo është aftësia e makinave apo sistemeve kompjuterike për të kryer veprime që zakonisht kërkojnë inteligjencë njerëzore. Përfshin analiza të të dhënave, parashikime, komunikim në gjuhë natyrore dhe marrje vendimesh të automatizuara.
Falsifikimi dhe pasojat e tij
Një nga rreziqet më të mëdha që ka lindur së fundmi është falsifikimi i dokumenteve dhe identitetit, madje edhe i pasaportave false përmes mjeteve të AI, veçanërisht me mjete si GPT-4o. Këto dokumente janë të afta të mashtrojnë kontrollet tradicionale në sistemet bankare, financiare dhe dixhitale. Edhe pse nuk mund t’i kalojnë kontrollet biometrike të avancuara, ato po kalojnë barrierat e verifikimeve të thjeshta të përdorura nga disa platforma.
Sofistikimi i mashtrimit
Falsifikimi që dikur kërkonte njohuri të avancuara grafike, sot mund të kryhet nga individë me njohuri minimale teknologjike, duke përdorur mjete falas ose “open source” që nuk kanë kufizime si platformat zyrtare (p.sh. OpenAI). Kjo e bën situatën alarmante për institucionet.
Përballja me sfidën
Ekspertët theksojnë se verifikimi vetëm përmes fotografive nuk është më i besueshëm. Rruga e sigurt mbetet identiteti elektronik (eID) që është më i qëndrueshëm dhe i besueshëm në të gjithë Bashkimin Evropian. BE po zhvillon portofolin e identitetit elektronik që do të jetë falas për qytetarët deri në vitin 2026, me një sistem të fortë kontrolli dhe akses të kufizuar mbi të dhënat.
Reduktimi i vendeve të punës
Në aspektin ekonomik, Inteligjenca Artificiale pritet të zhdukë ose transformojë miliona vende pune. Një raport i Focus Censis Confcooperative parashikon që deri në vitin 2035, 15 milionë punonjës vetëm në Itali do të preken. Rreth 6 milionë prej tyre janë në rrezik zëvendësimi, ndërsa 9 milionë të tjerë duhet të përshtasin aftësitë dixhitale për të bashkëpunuar me AI.
Profesionet më të rrezikuara për zëvendësim:
• Matematikanë, kontabilistë, teknikë financiarë e statistikorë
• Ekonomistë, arkëtarë, asistentë në sektorin bankar
• Specialistë të menaxhimit dhe kontrollit në institucione publike dhe private
Profesionet që duhet të rrisin bashkëpunimin me AI:
• Drejtorë financiarë dhe administrativë
• Specialistë të burimeve njerëzore, noterë, avokatë, juristë, psikologë, arkeologë
AI është një zhvillim që nuk mund të ndalet. Por bashkë me përfitimet e saj të padiskutueshme, ajo mbart rreziqe serioze që kërkojnë masa të menjëhershme mbrojtëse, politika inteligjente sigurie dhe aftësim masiv të fuqisë punëtore. Inteligjenca Artificiale nuk duhet parë vetëm si rrezik zëvendësimi, por edhe si një mundësi për transformim dhe zhvillim profesional në një realitet gjithnjë e më të automatizuar.