Thirrja e Julian (Lul) Morinës në SPAK këtë javë hap një dritare në botën e privilegjuar të baronëve të ndërtimit, ku ligji është thjesht një sugjerim i dobët. Vetëm në zonën e Liqenit të Thatë, kompania e tij ‘Xheluks Construksion’ ka shtuar 2,500 metra katrorë mbi lejen, plus një ndërtesë të tërë 7-katëshe me 4,622 metra katrorë – pa asnjë leje. Në Rrugën e Elbasanit, një tjetër shtesë prej 5,866.88 metra katrorë sfidon çdo logjikë ligjore.
Por Morina është vetëm maja e ajsbergut në një sistem ku oligarkët kanë shndërruar Tiranën në monopolin e tyre personal të betonit.
Përballë Bankës së Shqipërisë, shtatë kate pa leje ngrihen sfiduese mbi një kullë ekzistuese. Pronari, Armand Lilo me Arlis Construction, jo vetëm që nuk ndëshkohet, por Bashkia e shpërblen duke i lejuar depozitimin falas të dherave në landfillin e Sharrës. Ndërkohë, në burgjet e Shqipërisë, 3,304 qytetarë të thjeshtë vuajnë dënimin për ndërtime pa leje shumë më të vogla.
“Eyes of Tirana” e vëllezërve Dulaku mban mbi supe 4,646 metra katrorë ndërtime pa leje që nga 2003, një monument i gjallë i pandëshkueshmërisë. Ndërkohë, Salillari dhe Alb&Trans 2010 e Arben Malokut vazhdojnë të sfidojnë hapur ligjin, të gjithë duke gëzuar mbrojtjen e padukshme të pushtetit.
Ndërkohë që një qytetar i thjeshtë nuk mund të ndryshojë as një dritare pa rrezikuar burg, këta gjigantë të ndërtimit shtojnë kate të tëra me bekimin e heshtur të pushtetit.
Por asgjë nuk ilustron më mirë këtë ligj të dyfishtë sesa rasti i Shefqet Kastratit. Kulla e tij ngrihet pesë kate mbi 37-të e lejuara, një shkelje kaq flagrante sa vetë qeveria u detyrua të ndryshojë ligjin për ta “legalizuar”. Firma e ministres Belinda Balluku dhe ish-zv.kryeministrit Arben Ahmetaj në VKM-në përkatëse është dëshmia më e qartë e një pushteti që përkulet para oligarkëve.
Thirrja e Morinës në SPAK ngre një pyetje të thjeshtë por therëse: A do të jetë ky fillimi i fundit të pandëshkueshmërisë, apo thjesht një shfaqje për të qetësuar opinionin publik? Historia na mëson të jemi skeptikë – shumë investigime të ngjashme kanë filluar me bujë për të përfunduar në heshtje.
Por ndërsa SPAK-u vendos hapat e ardhshëm, Tirana vazhdon të deformohet çdo ditë nga një klasë e privilegjuar ndërtuesish që operojnë si në territorin e tyre personal. Çdo kullë e re pa leje që ngrihet është një monument i një sistemi ku drejtësia varet nga madhësia e llogarisë bankare dhe forcës së lidhjeve politike.
Pyetja tani është e thjeshtë: Sa kohë do të duhet që SPAK të thërrasë edhe baronët e tjerë? Apo do të presim derisa Tirana të jetë shndërruar plotësisht në një mozaik kullash pa leje, ku ligji është thjesht një kujtim i largët për ata që nuk kanë miq në pushtet?