Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë ka njoftuar se në datën 23.12.2021, ka shqyrtuar të gjithë çështjen penale Nr. 61002-00692-00-2021 i Regj.Themeltar. E ndonëse gazetarët janë gjatë gjithë kohës në sulm dhe kritikohen nga qeveria, madje dhe censurohen, Gjykata e Lartë më në fund u ka dalë në mbrojtje gazetarëve.
Më konkretisht në këtë çështje, më palë kërkuese është Prokuroria e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, teksa Gjykata e Lartë ‘ia ka mbledhur\ SPAK-ut dhe ka kërkuar që të mos cënohet marrëdhënia e gazetarëve me burimin e informacionit, duke shmangur zbulimin e këtij burimi kur vërtetësia e të dhënave ka mënyrë tjetër për tu verifikuar.
Pas gjykimit, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë analizoi çështjen në tërësi, për njësimin e praktikës gjyqësore. Për rastin, ekziston neni 438 i Kodit të Procedurës Penale.
Konkretisht ky nen citon:
Në bazë të nenit 438 të Kodit të Procedurës Penale, në lidhje me pyetjen e parë të shtruar për njësimin e praktikës gjyqësore: Cili është momenti i ushtrimit të së drejtës së ankimit ndaj vendimit të Gjykatës për Hetime Paraprake për vendosjen, në vijim të kërkesës së prokurorit, të sekuestros provuese, sipas parashikimeve të nenit 212 të Kodit të Procedurës Penale dhe cila është gjykata kompetente për shqyrtimin e ankimit?, të mbahet ky qëndrim:
E drejta e ankimit ndaj vendimit që ka disponuar sekuestrimin e sendeve lind në momentin që të interesuarit i dorëzohet kopja e vendimi të arsyetuar (nga prokurori ose gjykata).
Gjykata kompetente për shqyrtimin e këtij ankimi, në rastet kur sekuestrimi është urdhëruar nga prokurori, është Gjykata e Shkallës së Parë (Gjyqtari për Hetime Paraprake), në përputhje me parashikimet e pikës 1, të nenit 212 të Kodit të Procedurës Penale. Afati për paraqitjen e ankimit është 10 ditë (duke pasur në vëmendje natyrën e disponimit, që lidhet me sekuestron provuese, referimi për afatin e ankimit bëhet në nenet 276/2 ose 301/2 i KPP).
Në rastet kur sekuestrimi është disponuar nga gjykata, në vijim të kërkesës së prokurorit, Gjykata kompetente për shqyrtimin e ankimit, është Gjykata e Apelit, në përputhje me parashikimet e pikës 2, të nenit 212 të Kodit të Procedurës Penale.
Në lidhje me pyetjen e dytë të shtruar për njësimin e praktikës gjyqësore: Cilat janë kriteret nga të cilat duhet të niset gjykata për të lejuar sekuestrimin e të dhënave, ose sistemeve kompjuterike?, të mbahet ky qëndrim:
Së pari, duhet të ekzistojnë kushtet e përgjithshme sipas nenit 208 KPP: Kjo do të thotë se sekuestrimi edhe në rastin e të dhënave kompjuterike, vendoset për provat materiale (kuptimi i të cilave jepet në nenin 187 të KPP) dhe për sendet që lidhen me veprën penale.
Së dyti, Gjykata duhet të argumentojë se cila është vepra penale që në mënyrë të arsyeshme dyshohet se është kryer.
Së treti, Gjykata duhet të arsyetojë përse sekuestrimi i të dhënave ose sistemeve kompjuterike është i domosdoshëm për zgjidhjen e çështjes.
Së katërti, Gjykata duhet të përcaktojë ose të argumentojë se, cilat janë të dhënat ose sistemet kompjuterike që do t’i nënshtrohen sekuestrimit dhe çfarë synohet të provohet nëpërmjet vendosjes së sekuestros mbi të dhënat apo sistemet kompjuterike.
Së pesti, Gjykata duhet të përcaktojë dhe të arsyetojë në vendim, modalitetet për sekuestrimin e të dhënave ose sistemeve kompjuterike.
Së gjashti, përveçse sa më sipër, specifikisht lidhur me sekuestrimin e të dhënave ose sistemeve kompjuterike ndaj gazetarëve profesionistë, Gjykata duhet të lejojë sekuestrimin, pasi të jetë shteruar kërkimi në të gjitha burimet e tjera të mundshme të të dhënave, duke patur parasysh paragrafin 3 të nenit 159 të KPP.
Gjykata duhet të tregojë kujdes për mos cenim të marrëdhënies së gazetarit me burimin e informacionit, duke shmangur zbulimin e këtij burimi kur vërtetësia e të dhënave mund të verifikohet në një mënyrë tjetër.