Gazetari Italian, Roberto Saviano, në një artikull të publikuar në gazetën Corriere Della Sera, ai shkruan se talebanët në të vërtetë janë zotët e drogës. Sipas Savianos ata merren me trafikun e heroinës dhe bashkpunojnë me grupet e Amerikës së Jugut.
Islamizmi nuk ka fituar, sot, pas mbi njëzet vitesh luftë. Heroina fitoi. Gabimi është t’i quash militantë islamikë, talebanët janë trafikant droge. Nëse lexoni raportet e UNDC -së, zyrës së OKB -së për drogën dhe krimin për të paktën njëzet vjet, gjithmonë do të gjeni të njëjtat të dhëna: mbi 90% e heroinës në botë prodhohet në Afganistan. Kjo do të thotë se talebanët, së bashku me trafikantët e Amerikës së Jugut, janë trafikantët më të fuqishëm të drogës në botë. Në dhjetë vitet e fundit ata gjithashtu kanë filluar të luajnë një rol shumë të rëndësishëm për hashashin, ata prodhojnë jo vetëm tym afgan, por edhe karas dhe marihuanë. Sado interesante të duket kjo deklaratë për ju, nga Afganistani gjithmonë do të dëgjoni për shmangien e dinamikës kryesore të konfliktit, duke injoruar burimet parësore që financojnë luftën, dhe shpesh për këtë arsye do të keni gjetur veten duke marrë një ide në këtë tokë të largët për konfliktin e përjetshëm që mungon elementi qendror: opiumi.
Lufta në Afganistan është një luftë për opiumin. Para se të hapin shkolla muslimane, të detyrojnë gratë të mbulohen, talebanët janë trafikantë droge që mbartin një moralizëm absolut në konsumin e drogës dhe kultivimit, të cilin ata pretenduan se e ndaluan në vitin 2001 . Këtu është një nga gabimet më serioze të administratës amerikane: në 2002, gjenerali Franks, i pari që koordinoi pushtimin e Afganistanit nga trupat tokësore amerikane, deklaroi: “Ne nuk jemi një task forcë droge. Ky nuk është misioni ynë ”. Mesazhi iu drejtua zotërve të opiumit, duke u kërkuar atyre të mos qëndrojnë me talebanët, duke thënë se Shtetet e Bashkuara do t’i lejojnë ata të rriten. Vetë James Risen, në 2009, shkroi për Neë York Times se lista e zezë e trafikantëve të heroinës që do të arrestoheshin nga Pentagoni nuk përfshinte ata që ishin përkrah trupave amerikane.
Gjërat gjithsesi do të shkuan keq, sepse me praninë ushtarake amerikane punët e kontrabandistëve të opiumit që kishin nevojë për lëvizje të shpejta vazhdimisht ndaloheshin, inspektoheshin dhe duhet të autorizoheshin nga ushtria. Talibanët, nga ana tjetër, arritën të marrin furnizim dhe të dyfishojnë taksat ndaj prodhuesve që nuk punojnë për ta dhe të kultivojnë plantacionet e tyre. Nuk kishte më thjesht kultivim, por menaxhim i drejtpërdrejtë i trafikut të drogës. Kjo tashmë ishte filluar nga muxhahedinët, të mbështetur nga Perëndimi në luftën kundër sovjetikëve.
Sapo trupat e Ushtrisë së Kuqe u tërhoqën në 1989, ai kuptoi se ishte e nevojshme të ndalonte marrjen e 10% si para mbrojtëse nga trafikantët e heroine. Ai vendosi që e gjithë lugina e Helmandit, në jug të Afganistanit, të kultivohej me opium, dhe kushdo që e kundërshtonte atë, duke vazhduar të kultivonte shegë ose grurë duke marrë subvencione shtetërore, do të ‘zhvishej’. Rezultati ishte prodhimi i 250 ton heroinë. Akhundzada tani është shënuar si udhëheqësi kryesor i talebanëve dhe është një nga trafikantët më të shquar në botë. Trafikantët talebanë po ngjiten gjithnjë e më shumë në hierarkitë e brendshme (përfshirë ato fetare) në krahasim me atë që ndodhi në të kaluarën, domethënë, dhënien e detyrave dhe mundësinë e komunikimit me udhëheqësit më të aftë ushtarakisht dhe figurat fetare.
Heroina talebane furnizon Kamorrën, ‘Ndrangheta dhe Cosa Nostra, furnizon kartelet ruse dhe furnizon Cosa Nostra amerikane dhe të gjitha organizatat e shpërndarjes në SHBA, përveç meksikanëve që përpiqen të bëhen autonomë nga opiumi afgan (me vështirësi, sepse heroina nga Sinaloa është më e shtrenjtë se heroina afgane). Përmes rrugës Afganistan-Pakistan-Mombasa (Kenia), talebanët gjithashtu furnizojnë kartelet e Johanesburgut në Afrikën e Jugut, një treg tjetër i madh. Ata furnizojnë me heroinë Hamasin, një organizatë tjetër që financon veten me hashash dhe heroinë dhe që në fakt ka komunikuar: “Ne përgëzojmë popullin islam afgan për humbjen e pushtimit amerikan në të gjithë territorin e Afganistanit dhe me talebanët dhe udhëheqjen e tyre të mirë për fitoren, e cila vjen në kulmin e një beteje të gjatë që zgjati 20 vjet”.
Këto janë aleanca në dukje politiko-ideologjike, por që në të vërtetë janë pakte kriminale.
Tregu kinez ende nuk është pushtuar por ambicia e talebanëve shikon drejt Lindjes, për të marrë edhe Japoninë (Yakuza furnizohet në Laos, Vietnam dhe Burma) dhe mbi të gjitha Filipinet, të cilat kanë një treg të lulëzuar dhe kanë qenë gjithmonë në arrati me heroinën birmaneze. Kjo e fundit, ashtu si heroina kineze, menaxhohet drejtpërdrejt nga ushtria dhe për këtë arsye mund të mbështetet në një prodhim të shpejtë dhe efikas që shpesh kartelet të detyruar të japin ryshfet dhe të kryejnë ndërmjetësime nuk janë në gjendje ta marrin.
Vlerësimi më i lartë i të gjitha kohërave për prodhimin e opiumit u arrit në vitin 2017, me 9,900 ton, për një vlerë prej rreth 1.4 miliardë dollarë , por, siç raportohet nga UNODC, nëse marrim parasysh vlerën e të gjitha drogave – hashashit, marihuanës dhe heroina – ekonomia e përgjithshme e paligjshme e vendit atë vit u rrit në 6.6 miliardë dollarë. Gretchen Peters, reporterja që ka ndjekur nga afër lidhjen midis heroinës dhe talebanëve, vëren në librin e saj ‘Farërat e Terrorit’ se dështimi më i madh në luftën kundër terrorizmit nuk është se Al-Kaeda po riorganizohet në zonat fisnore të Pakistanit dhe ndoshta planifikon sulme të reja në Perëndim. Përkundrazi, është paaftësia spektakolare e agjencive perëndimore të zbatimit të ligjit për të ndërprerë rrjedhën e parave që i mban rrjetet e tyre në këmbë. Guerilët kolumbianë arritën të vazhdonin me ushtrinë duke pushtuar 26% të territorit, dhe forca e tyre ekonomike bazohej në kokainë.
Talibanët kanë ndryshuar arenën ndërkombëtare. Cosa Nostra dhe Marseillais, nga vitet 1960 deri në vitet 2000, importonin heroinë nga Azia Juglindore; monopoli i opiumit ishte në Indokinë, në trekëndëshin e artë Burma-Laos-Tajlandë. Tani talebanët kanë zënë vendin e tyre, duke lënë një treg të mbetur në Azinë Juglindore, një pjesë tregu që varion nga 1% në 4%. Shtetet e Bashkuara, duke kuptuar se zotërit e opiumit po i tradhton dhe se sundimtarët e trafikimit janë bërë talebanë, do të shpenzojnë 8 miliardë për të zhdukur plantacionet e lulekuqes: një gabim fatal, sepse fermerët afganë mund të mbanin anën vetëm me ‘studentët e Kuranit’ (talebanët).
Shtetet e Bashkuara luftuan duke investuar miliarda dollarë kundër një guerile, e cila financoi veten duke shitur heroinë për qytetarët e vet. Tregjet e para dhe të dyta të heroinës në Evropë janë Britania e Madhe dhe Italia. Qeveritë perëndimore kanë qenë injorante ndaj debatit të drogës që nga kohëra të lashta. Droga nuk është një ves i thjeshtë ose një lëvizje imorale: cilësia e jetës përkeqësohet, konkurrenca shkatërron qetësinë. Të dy perëndimorët e privilegjuar dhe fshatarët e dëshpëruar të Lindjes së Mesme kanë qasje në drogë: pa to, paqëndrueshmëria e jetës do t’i shtypte ata. Ndërsa pandemia Covid-19 pushtoi vendin vitin e kaluar, kultivimi i lulekuqes u rrit me 37%. Sa më shumë çnjerëzore të bëhet jeta në këtë botë, aq më shumë nevoja për drogë do të rritet, aq më shumë trafikantët do të kenë fitim.
Por talebanët nuk u shesin vetëm karteleve: ilaçet analgjezike nuk mund të bëhen pa opium. Pa opium, pa morfinë dhe pa kodeinë. Tani, kompanitë farmaceutike blejnë opium nga prodhuesit e licencuar, por këta të fundit po blejnë gjithnjë e më shumë nga kompanitë indiane që burojnë drejtpërdrejt nga Afganistani. Talibanët gjithashtu vendosin për anestezinë tonë dhe ilaçet tona psikiatrike. Në 2005, atëherë Presidenti Karzai kishte vendosur: “Ose Afganistani shkatërron opiumin, ose opiumi do të shkatërrojë Afganistanin”. Shkoi saktësisht siç parashikoi hipoteza e tij e dytë. Por vetë Karzai ishte një nga zotërit e opiumit dhe shumica e ‘shpalljeve’ ishin thjesht një fasadë. Ish-presidenti ishte një nga pronarët më të mëdhenj të rafinerive afgane afgane. Në fakt, ai po thoshte, “Ne do të shkatërrojmë opiumin e drejtuar nga talebanët dhe do ta mbajmë tonën”. Me pak fjalë, monopoli i këtij ilaçi nuk mund të injorohet, vetëm trafikantët më të mirë kanë fituar.
Gjeneratat e reja të talebanëve janë identikë me të vjetrit me një ndryshim thelbësor: talebanët e vjetër i shihnin muxhahidët anti-sovjetikë si heronj, talebanët e rinj i shohin trafikantët e mëdhenj si një referencë, ata që ndryshuan fatin e luftës (dhe të tyre vetë) me opiumin. Talibanët përdorin ligjin islam për të krijuar një regjim autoritar, të nevojshëm për trafikimin e tyre; ata ndalojnë muzikën dhe rimelin, ndërsa droga, deri në njëzet vjet më parë, shitej vetëm jashtë kufijve: ka pasur një ndryshim të kursit.
Afganistani është kthyer në një narkoshtet, shansi i vetëm i të cilit për të shpëtuar është të provojë të konsumojë makarona me bazë heroine. Talebanët, në njëzet vjet, kanë fituar mbi 120 miliardë nga opiumi. Cila ishte ushtria më e pasur? Me kë ia vlente të ishe? Talibanët fitues nuk do të kenë paqe. Armiqtë e ardhshëm do të jenë iranianët.
Irani ka nevojë për heroinë ashtu si benzina, dhe heroina e konsumuar në Teheran vjen nga Afganistani. Trafikantët iranianë duan të jenë në gjendje të kontrollojnë heroinën afgane, të jenë në gjendje të jenë ata dhe jo më turqit, libanezët (dhe kurdët) që ndërmjetësojnë me Evropën. Ata duan të kontrollojnë opiumin afgan dhe talebanët së shpejti do të jenë armiq që do të mposhten në mënyrë që t’i zëvendësojnë ata me njerëzit e tyre. Irani është një vend i gllabëruar nga epidemia e heroinës, por kjo është një histori tjetër. Dua të bëj një pakt me lexuesit e mi: Të thërrasin talebanët me emrin e tyre, trafikantë droge.