Bizneset kanë marrë vetëm 7.14 miliardë lekë kredi nga fondet e garancisë sovrane për përballimin e krizës së krijuar nga Covid-19. Të dhënat janë përditësuar nga Ministria e Financave deri në fund të shtatorit 2020.
Skema e parë e garancisë sovrane
Nga skema e parë e garancisë, që kishte si objekt mbulimin e shpenzimeve për pagat e punonjësve, bizneset kanë shfrytëzuar rreth 6.32 miliardë lekë nga fondi total prej 11 miliardë lekësh. Kjo shumë iu nda 521 bizneseve, të cilave iu miratua aplikimi nga bankat.
Ministria ia hedh fajin skepticizmit të sipërmarrjes, por në fakt, problemi qëndron tek fakti se qeveria ua la në dorë bankave, kështu që fondi funksionoi thjesht si kredi tregtare që jepet nën kritere të shtrënguara.
Sipas VKM-së, Ministria e Financave dhe Ekonomisë merrte përsipër të garantonte Bankat deri në vlerën maksimale të miratuar.
Duke qenë se nëpërmjet miratimit të Garancisë Shtetërore risku i kreditit i transferohet qeverisë, bizneset pjesëmarrëse në skemë kishin mundësinë të përfitonin terma preferenciale për kreditë që do të merren për këtë qëllim, krahasuar me kushtet aktuale të tregut.
Qëllimi i përdorimit të fondeve të Huasë do të ishte vetëm për të paguar pagat e punonjësve të Huamarrësit, bazuar në listëpagesat e procesuara pranë Bankave në muajin Shkurt.
Vlera e Huasë e vendosur në dispozicion nga Bankat për çdo Biznes pjesëmarrës mund të variojë në përputhje me kërkesën e paraqitur nga Biznesi, por duke mos tejkaluar vlerën e 3 pagave mujore bruto të punonjësve të deklaruar prej Biznesit në përputhje me Legjislacionin Tatimor në fuqi, por në asnjë rast vlera mujore bruto e pagës për punonjës nuk duhet të jetë më e lartë së 150 000 lekë.
Në çdo rast dhënia e kredisë do të realizohet sipas politikave të brendshme të çdo banke në lidhje me riskun e kredisë. Në instrumentin e kredisë së garantuar nga kredia sovrane, biznesi mund të përfitonte një periudhë pa pagesë principali, jo më pak se 3 muaj.
Garancia e dytë sovrane
Shifrat janë shumë më të vogla për skemën e dytë, të miratuar në mesin e muajit maj që synonte garantimin e kredive për financimin e rimëkëmbjes së aktivitetit tregtar.
Garancia e parë iu ofronte bizneseve të merrnin borxh për të paguar punonjësit e ngelur në shtëpi nga mbyllja e detyruar e biznesit. Të dhënat tregojnë se, deri në fund të muajit shtator, nga skema e dytë e garancisë sovrane me vlerë 15 miliardë lekë ishin përdorur vetëm 0.84 miliard lekë, që u është ndarë 40 ndërmarrjeve që u janë miratuar kreditë. Vlen të theksojmë se Bankat kanë refuzuar më shumë se gjysmën e aplikimeve, që në total ishin 89 kompani.
Ministrja Denaj ka deklaruar më herët se procesi ka një ecuri të ulët, pasi kërkohet një analizë më e madhe nga ana e bankave dhe një projeksion 5 vjeçar nga ana e bizneseve, për të përfituar nga garancia prej 15 miliardë lekësh e vënë në dispozicion nga qeveria për kapital qarkullues dhe aktive fikse. Ndaj theksoi ajo, biznesi do t’i lihet e hapur mundësia për të aplikuar.
Avantazhet
Avantazhet e kredisë me garanci sovrane janë kushtet preferenciale të financimit, interes që nuk do të kalojë asnjëherë normën 5%, periudhë pa shlyerje të principalit prej 6 muajsh, garanci 60% nga shteti shqiptar për kolateral si dhe periudhë shlyerjeje 5-vjeçare.
/GazetaReforma.com/
