Britania tha të hënën se po shtyn fillimin e kontrolleve kufitare të periudhës pas Brexit-it për mallrat që shkojnë në Irlandën Veriore, pasi kërkon hapësira frymëmarrjeje mes ngërçit të tensionuar me Bashkimin Evropian mbi rregullat tregtare.
Ministri për Brexit-in, David Frost tha se qeveria do të vazhdojë të tregtojë “mbi bazën aktuale”, duke iu përmbajtur periudhave të faljes së tarifave që Britania e Madhe i siguroi vetes pasi u nda nga zona ekonomike e BE -së në fund të vitit 2020. Ai nuk caktoi një datë të re përfundimi për periudhën pa tarifa, një pjesë e të cilës ishte caktuar të përfundonte më 30 shtator.
Zoti Frost tha se ngërçi do të “siguronte hapësirë për diskutime të mundshme të mëtejshme” me BE-në mbi dallimet e thella të të dy palëve në marrëveshjen e divorcit për Brexit-in.
Marrëdhëniet Mbretëri e Bashkuar – BE janë përkeqësuar për shkak të marrëdhënies tregtare me Irlandën e Veriut, e vetmja pjesë e Britanisë së Madhe që ka një kufi tokësor me bllokun e 27 vendeve. Marrëveshja e divorcit që të dy palët arritën para largimit të Britanisë do të thotë se doganat dhe kontrollet kufitare duhet të ushtrohen për disa mallra që lëvizin midis Irlandës së Veriut dhe pjesës tjetër të Britanisë së Madhe.
Rregulloret kanë për qëllim të parandalojnë hyrjen e mallrave nga Britania në tregun e përbashkët pa tarifa të BE-së duke mbajtur një kufi të hapur mes Irlandës së Veriut dhe Irlandës anëtare të BE-së – një shtyllë kryesore e procesit të paqes të Irlandës së Veriut. Por kontrollet kanë zemëruar sindikatat britanike të Irlandës së Veriut, të cilat thonë se ato i ngjasojnë një kufiri në Detin Irlandez dhe dobësojnë lidhjet e Irlandës Veriore me pjesën tjetër të Britanisë së Madhe.
Një nga masat e shtyra, e cila ishte vendosur të hynte në fuqi më 1 tetor, do të ndalonte që produktet frigoriferik të mishit, si salçiçet nga Anglia, Skocia dhe Uellsi të shkonin në Irlandën Veriore. “Lufta e salçiçeve” ka qenë elementi i profilit më të lartë të mosmarrëveshjes Mbretëri e Bashkuar – BE, duke ngjallur frikën se supermarketet e Irlandës Veriore mund të mos jenë në gjendje të shesin salcice britanike, një element kryesor i vaktit të mëngjesit.
Tensionet tregtare kanë destabilizuar ekuilibrin delikat politik të Irlandës Veriore dhe kanë rritur tensionet me BE -në që po bën thirrje që Britania të zbatojë marrëveshjen për të cilën është pajtuar, dhe me qeverinë e Mbretërisë së Bashkuar, e cila thotë se rregullat kanë nevojë për reformë thelbësore.
Qeveria konservatore britanike po kërkon të heqë shumicën e kontrolleve, duke i zëvendësuar ato me një sistem “me dorë të lehtë”, në të cilin do të inspektoheshin vetëm mallrat që mund të hyjnë në BE.
Zoti Frost paralajmëroi javën e kaluar se Britania e Madhe dhe Bashkimi Evropian rrezikojnë të hyjnë në një periudhë të gjatë “mosbesimi të ftohtë” nëse çështjet rreth marrëveshjes nuk zgjidhen.
Zgjatja e mëparshme e njëanshme e periudhës së faljes të Mbretërisë së Bashkuar zemëroi BE -në, e cila u përgjigj duke filluar veprime ligjore. Blloku që atëherë e ka pezulluar atë veprim dhe të dyja palët kanë ndërmarrë hapa paraprakë për të qetësuar situatën. Njoftimi i së hënës nga Britania u bë me dijeninë paraprake të bllokut.
Zëvendëskryeministri i Irlandës Leo Varadkar tha se ai priste që BE-ja të binte dakord për një zgjatje të periudhave të faljes në mënyrë që të lejonte bisedime “të thella dhe kuptimplota” me Britaninë./VOA
