Kryetari i Bashkisë së Himarës, Vangjel Tavo, ka pezulluar nga detyra pesë punonjës të Inspektoratit të Mbrojtjes së Territorit, për dyshimet e tolerimit të ndërtimeve pa leje në zonat turistike të Drimadhes, Jalës dhe Dhërmiut.
Ky vendim erdhi pas zbulimit të disa ndërtimeve të paligjshme, ndërsa në fundjavë IKMT ndërhyri duke shembur disa objekte pa rezistencë në Jalë dhe Dhërmi, ku aksionet pritet të vazhdojnë.
Gjithashtu është shkarkuar shefi i komisariatit të Himarës, ndërsa hetimet e Prokurorisë së Vlorës vazhdojnë për të zbuluar nëse ka përfshirje më të gjera.
Ndërhyrjet në terren ndodhin në një kohë kur aktivitetet ndërtimore në zonat bregdetare janë në rritje, ndërsa qeveria ka investuar në teknologji satelitore për monitorimin e territorit.
IKMT ka paralajmëruar pronarët e objekteve që të zhvendosen deri ditën e nesërme.
Banorët kanë kundërshtuar forcat e IKMT-së dhe policinë, duke shprehur rezistencë dhe duke thënë: “Nuk i lirojmë, kjo është vrasje.” Deri tani nuk është bërë e ditur se për cilat objekte bëhet fjalë.
Në tetor 2023, qeveria Rama nisi projektin për lëshimin në hapësirë të dy satelitëve, “Albania 1” dhe “Albania 2”, me kosto 6 milionë dollarë për tre vjet, për mbikëqyrjen e territorit, identifikimin e ndërtimeve pa leje, prerjet ilegale të pyjeve, kultivimin e drogës dhe emergjencat civile.
Kryeministri premtoi krijimin e një “kryeinspektoriati në qiell” që do të monitoronte çdo ndërtim ilegal me saktësi të lartë.
Por 18 muaj pas nisjes, IKMT nuk ka përdorur asnjëherë imazhet satelitore në aksionet e prishjes. Mungesa e trajnimit për interpretimin e pamjeve është arsyeja kryesore për këtë.
Edhe Policia e Shtetit nuk ka marrë ndihmë nga satelitët për evidentimin e parcelave të kultivuara me kanabis, të cilat zbulohen kryesisht përmes operacioneve tokësore ose dronëve.
Institucionet përballen me rezistencë nga pronarët e objekteve në zonat ku bëhen prishjet, të cilët kanë reaguar me deklarata të forta kundër aksioneve.
Përveç mungesës së përdorimit të satelitëve për kontroll urban dhe mjedisor, shërbimet e tjera si monitorimi i zjarreve dhe rrëshqitjet janë shumë larg pritshmërive. Dronët e rinj që po testohen pritet të ndihmojnë, por ende nuk ka rezultate të dukshme.
Në kushtet kur mijëra hektarë pyje dhe toka bujqësore digjen çdo vit, qeveria mbetet në pritje të ekzekutimit më efektiv të teknologjisë dhe resurset e investuara.
Pyetja që mbetet është se sa shpejt dhe seriozisht do të trajnohet stafi dhe si do të kalojë Shqipëria nga premtimet në veprime konkrete, duke përdorur potencialin e satelitëve dhe teknologjive të tjera për të mbrojtur territorin dhe luftuar ndërtimet e paligjshme?
