Më 29 nëntor, një ngarkesë me mandarina të prodhuara në Shqipëri u ndalua në Kroaci pasi analizat zbuluan praninë e Chlorpyrifos, një pesticid i ndaluar nga Bashkimi Europian që prej vitit 2020.
Rasti u raportua nga RASFF, sistemi europian i alarmit të shpejtë për sigurinë ushqimore, i cili koordinon shkëmbimin e informacionit mes vendeve anëtare të BE-së.
Kjo nuk është hera e parë që eksportet shqiptare të mandarinave përballen me probleme të tilla, ndërsa edhe produkte të tjera bujqësore janë identifikuar me pesticide të ndaluara gjatë viteve të fundit.
Të dhënat e mbledhura nga BIRN, si dhe dëshmi të ekspertëve, tregojnë se monitorimi i pesticideve në Shqipëri ka qenë i mangët për shkak të mungesës së kapaciteteve njerëzore dhe paqartësive ligjore.
Për pasojë, produktet bujqësore shpesh arrijnë në treg me nivele të ndaluara të pesticideve, duke rrezikuar sigurinë ushqimore dhe dëmtuar reputacionin e eksporteve shqiptare.
Ministria e Bujqësisë ka pranuar se vetëm gjatë vitit 2024, analizat laboratorike kanë zbuluar praninë e shtatë pesticideve të ndaluara në fruta dhe perime, përfshirë chlorpyrifos, chlorfenapyr, chlorpyrifos methyl, linuron, dimethoate, myclobutanil dhe omethoate.
Ndërkohë, laboratorët privatë raportojnë një situatë edhe më alarmante.
Sokol Abazi, kimist dhe konsulent pranë laboratorit Tenius, tha për BIRN se në Shqipëri qarkullojnë rreth 35 pesticide të ndaluara, sipas analizave të kryera vetëm gjatë vitit 2024.