Të martën, më 25 shkurt 2025, Gjykata Europiane në Luksemburg fillon shqyrtimin e planit të qeverisë italiane për trajtimin e kërkesave për azil në një vend të tretë, duke përfshirë Shqipërinë.
Ky proces synon të sqarohet nëse ky model është në përputhje me të drejtën e BE-së, dhe nëse është e mundur që kërkesat për azil të shqyrtohen jashtë territorit të BE-së, në këtë rast në Shqipëri.
Proces mund të zgjasë disa muaj, pasi planifikon të trajtojë mënyrën e kthimit të shpejtë të refugjatëve të paligjshëm që arrijnë përmes detit Mesdhe dhe përpiqen të kalojnë kufirin e BE-së.
Italia ka qenë vendi i parë i BE-së që ka ngritur struktura për strehimin e refugjatëve jashtë territorit të Bashkimit Europian, duke i vendosur ata në Shqipëri që nga tetori i vitit 2024.
Ky sistem ka pasur për qëllim të përshpejtojë procesin e shqyrtimit të kërkesave për azil dhe të mundësojë kthimin e shpejtë të refugjatëve në vendin e origjinës. Disa shtete të tjera europiane po ndjekin me kujdes këtë model.
Megjithatë, ky model është hasur me pengesa. Drejtësia italiane ka pezulluar planet e qeverisë disa herë që nga tetori i vitit 2024, dhe disa nga refugjatët e dërguar në Shqipëri janë kthyer në Itali.
Gjykata Europiane do të shqyrtojë nëse qeveritë kanë të drejtën të përcaktojnë se cilat shtete mund të konsiderohen të sigurta për azil, dhe nëse është e mundur të përdoren burimet e gjykatave për verifikimin e procedurave të përshpejtuara për azil./DW