Në një Tiranë që ndryshon mes ndërtimesh të reja dhe skandaleve të vjetra, kryebashkiaku Erion Veliaj vendosi që, pas “krizës së vogël” të shkaktuar nga arrestimi i disa ish-drejtuesve të Bashkisë, t’i besojë një kompanie britanike për përmirësimin e mirëqeverisjes. “Delivery Associates“, një kompani e lidhur me Tony dhe Cherie Blair, ishte zgjedhja e parë për të kontrolluar dhe siguruar që çdo vendim në Bashkinë e Tiranës të kalojë në filtër për transparencë maksimale. Po ashtu, ai kontraktoi edhe një kompani gjermane për certifikimin e standardeve ISO, por emri i saj mbetet i paqartë dhe nuk është bërë publik. Por, a kanë këto kompani përvojën dhe vullnetin e duhur për të sjellë një ndryshim të vërtetë?
Përkundër pretendimeve të Veliajt, “Delivery Associates“, me lidhjet e ngushta me Tony Blair, ka një histori të paqartë dhe të mbuluar me dyshime për angazhime që nuk kanë dhënë rezultatet e premtuara. Në fakt, përvoja e Tony Blair në Shqipëri është pjesë e një afere të gjatë dhe të përfolur, që përfshin marrëveshje të errëta, pagime të fshehta dhe kontradikta të interesit që duket se më shumë kanë shërbyer për të përfituar financiarisht këshilltarët e tij sesa për të sjellë zhvillim real për Shqipërinë.
Lidhjet Kontroversale të Tony dhe Cherie Blair
Blair dhe gruaja e tij, Cherie, kanë qenë të përfshirë në një sërë kontratash ndërkombëtare, duke u angazhuar si këshilltarë ose avokatë për qeveri të ndryshme në botë. Ndër të tjera, Cherie Blair përmes firmës së saj Omnia Strategy ka përfaqësuar Shqipërinë në një sërë rastesh ndërkombëtare, që përfshijnë shpërblime të majme për firma të huaja dhe humbje të mëdha për buxhetin e shtetit shqiptar. Në rastin e Francesco Becchettit, Rama deklaroi me bujë se nuk do të paguhej asnjë qindarkë, por në fund Shqipëria humbi dhe u detyrua të paguajë më shumë se 110 milionë euro – një shifër që tregon për një tjetër dështim të madh të përfaqësimit ligjor dhe politik.
Veliaj pretendoi të krijojë transparencë maksimale në Bashkinë e Tiranës duke përdorur dy kompani, një britanike dhe një gjermane. Por kur “kriza e vogël” e drejtorëve nuk arriti të zgjidhej as nga “Delivery Associates” dhe as nga kompania gjermane e certifikimit të ISO, e cila nuk u identifikua me emër, mbetet për t’u parë nëse kjo qasje do t’i ndihmojë IPARD-it të Frida Krifcës, kur tashmë kemi përballë “krizën e madhe“.
Nga Kriza e Vogël tek Kriza e Madhe
IPARD është një program i rëndësishëm që sjell fonde të BE-së për bujqësinë në Shqipëri. Megjithatë, skandalet e njëpasnjëshme kanë çuar në pezullimin e këtyre fondeve, për shkak të parregullsive të zbuluara nga Zyra Evropiane Kundër Mashtrimit (OLAF). Qeveria shqiptare është detyruar të kontraktojë një auditues të jashtëm për të hetuar se si janë shpërndarë fondet dhe për të dhënë garanci se këto parregullsi nuk do të përsëriten.
Një pjesë e dyshimeve lidhet pikërisht me faktin se kompanitë që janë kontraktuar për këto shërbime janë të lidhura direkt ose indirekt me personazhe të njohur për konsulenca të shtrenjta dhe dështime të shpeshta. Me një histori të gjatë të përfshirjes së Tony dhe Cherie Blair në raste të arbitrimeve ndërkombëtare që kanë rezultuar në humbje të mëdha për shtetet që kanë përfaqësuar, lind pyetja nëse edhe ky angazhim është thjesht një tjetër lojë për të marrë sa më shumë fonde publike nën maskën e transparencës dhe mirëqeverisjes.
Mirëqeverisje apo Abuzim i Legalizuar?
Në dritën e këtyre të dhënave, lidhjet mes Bashkisë së Tiranës, Tony Blair, dhe programit IPARD marrin një tjetër kuptim. Në vend që të shihen si përpjekje për të sjellë zhvillim dhe transparencë, këto marrëveshje po shihen gjithnjë e më shumë si një formë e legalizuar e abuzimit, ku qeveritarët bashkëpunojnë me këshilltarë të huaj për të futur fonde publike në xhepa private. Shqipëria, një vend i vogël me burime të kufizuara, nuk mund të përballojë vazhdimisht humbje të tilla të mëdha.
Në këtë kontekst, është e rëndësishme të pyesim: a është e mundur që “kriza e madhe” të zgjidhet nga të njëjtët njerëz që krijuan “krizën e vogël“? Dhe nëse jo, a është koha që Shqipëria të shohë përtej këtyre marrëveshjeve të errëta dhe të besojë më shumë në kapacitetet e saj?
Me një histori të gjatë të marrëveshjeve të pasigurta dhe humbjeve të vazhdueshme, duket se Bashkia e Tiranës dhe qeveria shqiptare kanë nevojë për më shumë sesa konsulenca të shtrenjta për të kaluar “krizat” që kanë krijuar vetë. Ndërkohë që ne vazhdojmë të shohim politikanët tanë të mburren për marrëveshje të reja ndërkombëtare, nevojitet të kujtojmë se çmimin e këtyre marrëveshjeve e paguajmë ne, qytetarët shqiptarë.
/gazetareforma.com