Ukraina po përjeton javën e tretë të tmerrit të luftës, mes bombardimeve dhe viktimave.
Ndërkohë edhe pse janë zhvilluar disa faza negociatash midis Rusisë dhe Ukrainës, akoma nuk dihet nëse mund të kemi një armëpushim të mundshëm.
Por cilat janë disa drejtime që mund të marrë lufta Rusi-Ukrainë?
Mediumi prestigjioz Al Jazeera ka sjellë pesë skenarë të mundshëm:
Situata ushtarake
Forcat ukrainase po i rezistojnë ende agresionit rus, duke shkaktuar dëme serioze në pajisje dhe humbje njerëzore.
Më e rëndësishmja, ata zmbrapsën një përpjekje të parashutistëve për të marrë kryeqytetin Kiev në ditët e para të agresionit dhe që atëherë janë tërhequr në pozicionet mbrojtëse që u kanë mundësuar atyre të mbajnë kontrollin mbi të gjitha qytetet strategjike.
Edhe pse Rusia ka pretenduar prej kohësh se ka epërsi ajrore, mbrojtja ajrore e Ukrainës duket se është ende duke funksionuar, ndërkohë që vendet perëndimore po ofrojnë raketa portative antitank dhe anti-ajror, shkruan Al Jazeera.
“Pushtimi rus ka ngecur kryesisht në të gjitha frontet”, ka thënë të enjten një përditësim nga ministria e mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar.
Inteligjenca e Shteteve të Bashkuara vlerëson se 7,000 trupa ruse kanë vdekur, raportoi The Neë York Times – megjithëse ekspertët thonë se të gjitha pretendimet e tilla duhet të trajtohen me kujdes.
Presidenti i SHBA-së, Joe Biden njoftoi të mërkurën një paketë të re masive ndihme ushtarake për Ukrainën, duke përfshirë 100 drone “kamikaze” Sëitchblade dhe mijëra raketa të tjera.
Sidoqoftë, rezistenca ushtarake ukrainase vjen me një kosto të lartë civile – me mijëra të vdekur dhe qytete të shkatërruara si Mariupol dhe Kherson.
Arritja e një marrëveshje
Negociatorët nga të dyja palët filluan të bisedojnë vetëm disa ditë pas fillimit të agresionit, fillimisht në kufirin Bjellorusi-Ukrainë, më pas në Turqi dhe më vonë në Kiev.
Rritja e humbjeve në fushën e betejës dhe sanksionet gjymtuese perëndimore ndaj ekonomisë ruse mund ta shtyjnë Putinin të kërkojë një mënyrë për t’i dhënë fund konfliktit.
“Ukraina mund të jetë në gjendje t’i detyrojë rusët të bëjnë një zgjedhje: të vazhdojnë dhe të pësojnë humbje të pariparueshme, ose të heqin dorë dhe të arrijnë një paqe kompensuese”, citoi agjencia e lajmeve AFP, Rob Johnson, një ekspert të luftës në Universitetin e Oksfordit, të shkruante këtë javë.
Në anën tjetër, ministri i Jashtëm rus, Sergej Lavrov tha të mërkurën se të dy palët ishin “afër marrëveshjes” për një marrëveshje që do të shihte Ukrainën të pranonte neutralitetin e modeluar në statusin e Suedisë dhe Austrisë.
Ndërkohë presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy ka pranuar tashmë publikisht se vendi i tij nuk do t’i bashkohet aleancës ushtarake perëndimore të NATO-s – një kërkesë kryesore nga Kremlini.
Por megjithëse gjasat për një marrëveshje janë rritur ndjeshëm ditët e fundit, nuk ka asnjë shenjë për një armëpushim dhe Ukraina dëshiron një tërheqje të plotë ruse dhe garanci sigurie për të ardhmen e saj.
Veç kësaj, disa kritikë të Putinit dyshojnë se diplomacia është “një re tymi e krijuar për të fshehur operacionet ushtarake”.
“Kujtoni se për Putinin ‘armëpushimi’ do të thotë thjesht ‘rimbushje’”, shkroi në Tëitter politikani disident rus dhe ish-kampioni i shahut Garry Kasparov.
Rrëzimi i Putinit
Putini po forcon kontrollin e tij mbi shoqërinë ruse.
Sipas shkrimit të Al Jazeera, përcjell Telegrafi, një goditje ndaj mediave të pavarura dhe ofruesve të lajmeve të huaja ka çimentuar dominimin e medias shtetërore ruse ultra besnike.
Mijëra demonstrues kundër luftës janë arrestuar, ndërsa një ligj i ri kërcënon deri në 15 vjet burg për përhapjen e “lajmeve të rreme” për ushtrinë.
Gjithashtu ka shenja për “të çara në elitën qeverisëse”, me disa oligarkë, deputetë, madje edhe grupin privat të naftës Lukoil që bëjnë thirrje hapur për një armëpushim ose për t’i dhënë fund luftimeve.
Një gazetare ruse mbajti një tabelë që thoshte “Jo luftë” gjatë një transmetimi të lajmeve në televizionin shtetëror këtë javë.
Edhe pse nuk shihet si e mundshme në këtë fazë, nuk mund të përjashtohet mundësia që Putini të rrëzohet nga një reagim popullor apo edhe një grusht shteti në “pallatin e tij”.
Megjithatë, “siguria e tij personale është shumë e mirë,…”, vlerëson Eliot A Cohen nga Qendra për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare, një institut me bazë në Uashington.
Suksesi ushtarak rus
Duke pasur parasysh armët superiore të Rusisë, fuqinë ajrore dhe përdorimin pa kriter të artilerisë, analistët perëndimorë të mbrojtjes konsiderojnë se forcat e saj janë të afta për të ecur përpara.
Gjithashtu, një zyrtar i lartë ushtarak evropian paralajmëroi të mërkurën për një nënvlerësim të aftësisë së tyre për “t’u rimbushur” dhe përshtatur taktikat e tyre.
Ata duket se kanë probleme logjistike dhe morale, me naftë dhe madje edhe lubrifikantë motorikë në mungesë, tha zyrtari.
“Por ju duhet ta mbani atë në perspektivë. E gjithë kjo nuk e ndryshon epërsinë e ushtrisë ruse”, tha ai.
Moska po rekruton hapur mercenarë nga Siria për të plotësuar forcat e saj, duke përdorur gjithashtu Ëagner Group, një kompani private ruse e fshehtë e sigurisë.
Por edhe nëse do të merrnin qytete strategjike si Kievi apo porti jugor i Odesës, Putini do të përballej me sfidën e pushtimit të tyre.
Përhapje e konfliktit
Rusia ka një kufi me tre ish-shtete sovjetike që tani janë anëtarë të aleancës ushtarake të NATO-s të udhëhequr nga SHBA, e cila e konsideron një sulm ndaj një anëtari si një sulm kundër të gjithëve.
Nostalgjia e Putinit për Bashkimin Sovjetik dhe premtimi i tij për të mbrojtur pakicat ruse – që gjenden në shtetet baltike – ka lënë nxjerrë në pah një çështje që ka të bëjë me ambiciet e tij territoriale.
Pak presin që Putini të sulmojë hapur një anëtar të NATO-s, i cili do të rrezikonte një sulm bërthamor, por analistët kanë paralajmëruar për provokime që nuk mund të ndezin një luftë.
Putin ka urdhëruar forcat e parandalimit bërthamor të Rusisë që të jenë në gatishmëri të lartë dhe ministri i Jashtëm, Lavrov gjithashtu ka paralajmëruar se “Lufta e Tretë Botërore mund të jetë vetëm një luftë bërthamore”.
