Kryetarja e Komisionit për Kulturën, Ina Zhupa, i ka kërkuar ministrit të Kulturës, Blendi Gonxhe, ngritjen e një grupi ekspertësh për të inspektuar dhe restauruar objektet e kultit që u dëmtuan nga zjarret e fundit.
Zhupa theksoi se flakët shkatërruan katër objekte me rëndësi të veçantë kulturore dhe historike: Kishën e Senicës dhe Kishën e Leftehorit në Delvinë, Teqenë e Shemberdhenjes në Gramsh dhe Kishën në Lekel të Tepelenës. Sipas saj, evidentimi dhe restaurimi i këtyre dëmeve nuk mund të mbetet një detyrë rutinë e bashkive, por është përgjegjësi e Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit (MEKI).
Ajo kërkoi ngritjen e një grupi pune me ekspertë, inxhinierë dhe përfaqësues të komuniteteve fetare për të bërë inspektimin e plotë të dëmeve dhe për të përcaktuar hapat konkretë për restaurimin e tyre. Zhupa nënvizoi gjithashtu domosdoshmërinë e marrjes së masave parandaluese për të shmangur dëmtime të mëtejshme, si ato nga lagështia apo shembja e pjesëve të mbetura.
Reagimi i plotë:
Objektet e kultit, pjesë e trashëgimisë kulturore që u dogjën nga zjarret nuk mund të lihen në harresë dhe të dëmtuara.
Gjatë zjarreve të cilat sollën dëme të jashtëzakonshme u dogjën dhe 4 objekte kulti dhe pjesë e trashëgimisë kulturore historike shqiptare. Konkretisht;
1- Kisha e Senicës në Delvinë
2- Kisha e Leftehorit në Delvinë
3-Teqeja e Shemberdhenjes në Gramsh
4- Kisha në Lekel në Tepelenë
Evidentimi i këtyre dëmeve nuk mund të jetë punë rutinore e bashkive por është detyrë e MEKI, ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit.
Ministri Blendi Gonxhe, përgjegjës dhe për kulturën, duhet pa vonesa të marr përgjegjësitë që i takojnë ministrisë së tij në bashkëpunim me Institutin Kombëtar të Trashëgimisë Kulturore, dhe në bashërendim me komunitetet fetare të ngrejë një grup ekspertësh, inxhinieresh, përfaqësues fetar që bëjnë një inspektim të plotë për të dokumentuar dëmet dhe për të përcaktuar masat e nevojshme për restaurim.
Po ashtu duhet të merren masa të menjëhershme për të parandaluar dëmtime të mëtejshme, si mbrojtja nga lagështira apo rënia e pjesëve të mbetura.
Shteti shqiptar duhet të sigurojë fonde të plota vetëm ose në bashkëpunim me donator për restaurimin e këtyre objekteve të kultit dhe trashëgimisë. Restaurimi duhet të bëhet nga specialistë të licencuar në fushën e monumenteve historike.
Kjo është kujdesje e domosdoshme për besimtarët, për identitetin kulturor shqiptar, për trashëgiminë, për turizmin kulturor dhe për zonat e prekura të cilat duhet rikthehen sic kanë qënë.
Do jetë nga cështjet prioritare të kulturës për të cilat do kërkoj dëgjesa si kryetare e komisionit parlamentar përgjegjës për kulturën.
