Nuk ka rezultat
View All Result
Gazeta Reforma
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Ekonomi
    • Sociale
    • Kronikë
  • Rajoni – Bota
    • Kosovë
    • Maqedoni
    • Rajoni
    • Bota
  • Showbiz
    • Të famshëm
    • Moda
    • Stil
    • Trend
    • Thashetheme
  • Investigim
    • Korrupsion
    • Ankesat
    • Intervistë
    • Personazh
    • Investigim
  • Shëndeti
  • Kuriozitet
  • Shqip
    • English
Gazeta Reforma
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Ekonomi
    • Sociale
    • Kronikë
  • Rajoni – Bota
    • Kosovë
    • Maqedoni
    • Rajoni
    • Bota
  • Showbiz
    • Të famshëm
    • Moda
    • Stil
    • Trend
    • Thashetheme
  • Investigim
    • Korrupsion
    • Ankesat
    • Intervistë
    • Personazh
    • Investigim
  • Shëndeti
  • Kuriozitet
  • Shqip
    • English
Nuk ka rezultat
View All Result
Gazeta Reforma

Rikthehet pas 40 vitesh rituali autentik i dasmës hasjane

11:16 06/07/2025
Reading Time: 3 min lexim

Në një kohë kur dasmat moderne dominohen nga pamjet perfekte me dronë dhe dekorime spektakolare, në zemër të malësisë së Hasit, në verilindje të Shqipërisë, është ringjallur një traditë që kishte munguar prej katër dekadash.

“Dasma hasjane”, e rikthyer pas 46 vitesh, u rikthye me gjithë simbolikën dhe ritualet e trashëguara brez pas brezi, duke sjellë gjallërinë e zakoneve të hershme shqiptare në qytetin e Krumës.

Ceremonia e mbajtur risolli atmosferën e viteve ’30-’40, ku dasmat shqiptare pasqyroheshin në thjeshtësi, por me një pasuri të madhe simbolike e kulturore. Organizatorët u kujdesën që gjithçka të pasqyronte me përpikëri traditën, që nga fejesa e deri tek marrja e nuses.

Fejesa dhe zënia e kulaçit

Në traditën patriarkale shqiptare, fejesa nuk ishte thjesht një marrëveshje mes të rinjve, por një vendim i rëndësishëm i burrave të familjes. Zakonisht, fejesat bëheshin kur djali arrinte moshën e shërbimit ushtarak (18-19 vjeç), dhe lidhja formalizohej përmes një shkuesi, një figurë ndërmjetësuese me lidhje farefisnore. Me pranim të kërkesës, caktohej një ditë për dhënien e fjalës mes familjeve.

Të hënën në shtëpinë e dhëndrit, niste dasma. Kjo shënohej me ritin e “zënies së kulaçit”, ku nëna e dhëndrit përgatiste brumin me miell, ujë dhe sheqer, të cilin e përziente dhëndri simbolikisht me grykën e pushkës. Më pas, ai qëllonte në ajër tri herë nga dritarja, duke shpallur hapjen e dasmës.

Ritet e shtëpisë së nuses

Në shtëpinë e nuses, përgatitjet nisin të premten. Aty mblidhen motrat e martuara dhe të afërmet, ndërsa të shtunën paradite shfaqet “çejzi”, pajë e përgatitur nga nusja, që përfshin punime dore si qilima, çarçafë, triko dhe mbulesa të qëndisura.

Mbrëmja e së shtunës shënon edhe një nga momentet më simbolike: ngjitja e “kanasë”, një ritual i dhimbshëm që shënon largimin e vajzës nga shtëpia. Dy gra e rrëzojnë nusen në tokë dhe i lyejnë thonjtë me manikyr, ndërsa i këndojnë ninulla trishtimi për ndarjen nga familja.

Marrja e nuses

Të dielën, nusja merret me kalë, një veçori e dallueshme për zonën e Hasit. Kali i nuses është i pajisur me shale dhe i shoqërohet nga kali i kutive që mbart pajën. Para se të hipë në kalë, nusja mbulohet me duvak që i pengon pamjen dhe nuk takohet me dhëndrin.

Në shtëpinë e dhëndrit, vjehrri e ndihmon të zbresë nga kali dhe një djalë i ri ia heq duvakun, në shenjë simbolike. Për këtë, ai shpërblehet me një palë çorape që nusja i ka fshehur nën duvak.

Nusja paraqitet më pas para grave të fisit, që e shikojnë në heshtje, ndërsa ajo qëndron në këmbë me sytë poshtë, si shenjë përulësie. Në sfond, këndohen këngë që njëkohësisht e lavdërojnë dhe e qortojnë, si pjesë e zakonit.

Kujtesë dhe emocione

Një nga momentet më prekëse ishte interpretimi i një ninulle nga Ilirjeta Krasniqi, që shoqëronte vargjet e dikurshme që nënat hasjane ia këndonin bijave në ditën e dasmës.

Mësuesja në pension Shkurte Mulaj solli në kujtesë zërin e grave të dikurshme, ndërsa Përparim Brati dhe Flutura Aliaj, dy prej njohësve dhe ruajtësve të traditës hasjane, kujtuan me emocion se hera e fundit kur një dasmë e tillë u zhvillua ishte në vitin 1978. Me përkushtim e dashuri, ata risollën çdo detaj të zakonit të vjetër.

Në një kohë kur shumë të rinj largohen nga vendlindja dhe traditat rrezikojnë të harrohen, kjo dasmë u bë një kujtesë e fuqishme për rrënjët dhe vlerat që ende mund të mbijetojnë nëse ushqehen me kujdes.

Etiketa: Dasma hasjane

Të lidhura

Zbardhen bisedat mes doganierëve të arrestuar në pikën kufitare të Qafë Botës
Bota

Zbardhen bisedat mes doganierëve të arrestuar në pikën kufitare të Qafë Botës

Të dielën në mëngjes, rreth 14 oficerë doganorë të pikës kufitare në Qafë Botë u paraqitën përpara hetuesit në Igumenicë,...

19:55 06/07/2025
Përkujtohet 82-vjetori i masakrës së Borovës, qytetari gjerman kërkon falje në emër të vendit të tij
Aktualitet

Përkujtohet 82-vjetori i masakrës së Borovës, qytetari gjerman kërkon falje në emër të vendit të tij

82 vjet më parë, në fshatin Borovë të Kolonjës, u shënua një prej kapitujve më të dhimbshëm të historisë shqiptare....

19:40 06/07/2025
Para
Jepte hua me fajde dhe kanoste qytetarët, në pranga polici në Elbasan

Jepte hua me fajde dhe kanoste qytetarët, në pranga polici në Elbasan

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Lajmet e fundit

Zbardhen bisedat mes doganierëve të arrestuar në pikën kufitare të Qafë Botës

Zbardhen bisedat mes doganierëve të arrestuar në pikën kufitare të Qafë Botës

19:55 06/07/2025
Përkujtohet 82-vjetori i masakrës së Borovës, qytetari gjerman kërkon falje në emër të vendit të tij

Përkujtohet 82-vjetori i masakrës së Borovës, qytetari gjerman kërkon falje në emër të vendit të tij

19:40 06/07/2025
Aksidentohet autobusi Tiranë-Bruksel, një viktimë në automjetin tjetër

Aksident në aksin Elbasan–Peqin, 2 të plagosur

19:30 06/07/2025
Shkarkime dhe hetime në burgun e sigurisë së lartë të Drenovës pas skandalit me bandën e Laert Haxhiut

Shkarkime dhe hetime në burgun e sigurisë së lartë të Drenovës pas skandalit me bandën e Laert Haxhiut

19:05 06/07/2025
You're not logged into Tiktok, please login here
Facebook Twitter Youtube Instagram Telegram

Rreth Nesh

Rreth GazetaReforma
GazetaReforma është markë e GlobalEcho Media Group

  • Në pronësi të: GlobalEcho LLC (USA)
  • Operuar lokalisht nga: Electral
  • Adresa e Zyrës: Rruga Sami Frashëri Pallati Vortek , Qendra Metropol, kati i dytë.
  • Email-i i Kontaktit: [email protected]
  • Regjistrimi i Kompanisë Shqiptare/NIPT: K92114006G

Na kontaktoni

Policies

Help Center
Privacy Policy

© 2025 GazetaReforma | Një Markë e GlobalEcho Media Group

Nuk ka rezultat
View All Result
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Ekonomi
    • Sociale
    • Kronikë
  • Rajoni – Bota
    • Kosovë
    • Maqedoni
    • Rajoni
    • Bota
  • Showbiz
    • Të famshëm
    • Moda
    • Stil
    • Trend
    • Thashetheme
  • Investigim
    • Korrupsion
    • Ankesat
    • Intervistë
    • Personazh
    • Investigim
  • Shëndeti
  • Kuriozitet
  • Shqip
    • English

© 2025 GazetaReforma | Një Markë e GlobalEcho Media Group

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
Shkarko SnapFood dhe fito 10% ULJE në porosinë e parë

Na Kontaktoni

Të dhënat tuaja do të mbahen konfidenciale dhe të sigurta.

Madhësia maksimale: 10MB. Lloje të lejuara: JPEG, JPG, PNG, GIF, PDF, TXT, DOC, DOCX

Faleminderit! Mesazhi juaj u dërgua me sukses.