Shqipëria ka kërkuar financimin e një projekti për urat në vend pranë Bankës Botërore në kushtet kur ndryshimet klimatike dhe fatkeqësitë e tjera natyrore si tërmeti i 2019 kanë pasur një efekt jo të vogël në këto vepra infrastrukturore.
Një dokument i fundit i publikuar nga Banka Botërore tregon se vlerësimi i projektit është bërë në datën 15 nëntor të këtij viti dhe se vendimi i Bordit të bankës pritet të jetë në mars të vitit të ardhshëm. Kredia në fjalë llogaritet në 55 milionë dollarë dhe projekti është i njohur si “Ndërtimi i urave të qëndrueshme”.
Në përbërje të këtij projekti janë tre komponentë ku i pari infrastruktura e urave, i dyti ndërtimi i kapaciteteve institucionale dhe i treti menaxhimi i projektit. Huamarrës në këtë rast do të jetë republika e Shqipërisë ndërkohë që autoriteti që do ta zbatojë është ai Rrugor Shqiptar.
“Një sërë urash, rreth 30, kanë arritur në fund të jetëgjatësisë së tyre të përdorimit dhe janë rrezik i madh dhe kërkojnë rehabilitime të mëdha, përmirësime apo rindërtim nga e para. Ndërsa vetëm disa nga urat e ndërtuara së fundmi janë në gjendje mjaft të mirë, pjesa tjetër janë në gjendje jashtëzakonisht të keqe që kërkon ose përmirësime të mëdha ose rindërtim të plotë.
Vëllimet e tyre të projektimit të trafikut dhe/ose kapacitetit mbajtës është arritur, dhe kërkohet zgjerim/dyfishim dhe/ose forcimi strukturor për të akomoduar rritjen e vëllimeve të trafikut dhe ndryshimit të ngarkesave qe vjen si efekt i rritjes aktuale dhe asaj në të ardhmen që ka vendi” thuhet në dokument.
I njëjti bën për përllogaritje të dëmeve që i shkaktohen infrastrukturës nga përmbytjet që përsëriten herë pas here në vend.
Kështu dëmtimi nga përmbytjet e vitit 2002 kaluan 23 milionë dollarë , ndërsa përmbytjet e vitit 2010 në lumin Drin rezultuan në të paktën 30 milionë dollar dëm. Përmbytjet përbëjnë një rrezik të konsiderueshëm për rrjetin e transportit dhe tregtisë, më shumë se 85% humbjeve vijnë nga ndërprerjet e shërbimit.
“Është vlerësuar se humbjet mesatare vjetore nga përmbytjet në dy prej korridoreve kryesore në vend (Tiranë-Durrës dhe Durrës-Vlorë) arrijnë deri në 15 milionë dollarë.
Urat dhe pjesa e kullimit përgjatë rrjetit kryesor rrugor vlerësohet se pësojnë mbi 20 milionë dollarë humbje vjetore nga përmbytjet. Rrugët kryesore përballen me humbje vjetore prej 22.5 milionë eurosh nga përmbytjet, rrëshqitjet e tokës dhe tërmetet, ndërsa të tjera infrastruktura kritike janë gjithashtu në rrezik” thuhet në përmbledhjen e Bankës.
Këto gjetje sipas dokumentit konfirmojnë urgjencën për ndërhyrje për të rritur qëndrueshmërinë e rrugëve dhe urave të Shqipërisë ndaj ndryshimeve klimatike dhe fatkeqësive natyrore.
Kjo sipas BB kërkon një bazë të detajuar të rrezikut, vlerësim të gjendjes fizike të urave ekzistuese, strukturave ngjitur (rrugët hyrëse, muret mbajtëse, gabionetetj.) dhe struktura të tjera ose metoda mbrojtëse për të stabilizuar rrjedhën e lumenjve dhe argjinaturave, dhe rezistencën e tyre ndaj ndikimeve më të larta të pritshme të ndryshimeve klimatike dhe fatkeqësive natyrore./Revista Monitor