Presidenca franceze ka nxjerrë në pah, se në gjirin e ministrave të çështjeve europiane të Bashkimit Europian të mbledhur në Luksemburg ka mbizotëruar një konsensus total për për të rikonfirmuar perspektivën europiane të Ballkanit Perëndimor.
Bashkimi Europian është tërësisht i vetëdijshëm për rrjedhojat e rrezikut të agresionit aktual të Rusisë në Ukrainë për stabilitetin dhe sigurinë e Ballkanit Perëndimor. Në konferencën për shtyp pas përfundimit të takimit, ministri francez për çështjet europiane, Clement Baune, është shprehur, se Franca po tenton dhe do të tentojë deri në momentet e fundit të presidencës së saj për të zhbllokuar ngërçin aktual midis Maqedonisë së Veriut dhe Bullgarisë, që mban peng hapjen zyrtare të negociatave të anëtarësimit me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut.
Sofja kërkon që Maqedonia e Veriut të përfshijë bullgarët në kushtetutë duke i kushtuar vëmendje zgjidhjes së mosmarrëveshjeve historike. Në vitin 2020, Bullgaria refuzoi t’i jepte dritën jeshile në Bruksel lidhur me mosmarrëveshjet gjuhësore dhe të historisë së përbashkët.
Diplomatët bullgarë presin që propozimi francez të miratohet nga vende të tjera të BE-së. Megjithatë, është e paqartë nëse autoritetet do ta pranojnë propozimin francez në Sofje, ku kriza politike është në lulëzim dhe vendi po shkon drejt zgjedhjeve të parakohshme në vjeshtë, që do t’i bënte ato të katërtat parlamentare në dy vjet.
Të mërkurën, këshilli i ministrave i kaloi të gjitha përgjegjësitë për veton në parlament, megjithatë çdo propozim i Presidencës franceze, BE-së apo vendeve të bllokut do t’i dërgohet menjëherë Komisionit të Politikës së Jashtme të Parlamentit bullgar.
Kryeministri maqedonas Stevo Pendarovski dhe kreu i opozitës nga VMRO-DPNE Hristijan Mickoski, të cilët më parë kundërshtuan ndryshimet kushtetuese, thonë se duan garanci se vetoja do të hiqet nëse kalojnë propozimet e Bullgarisë.
“Republika e Maqedonisë së Veriut do të kërkojë garanci të forta si nga Bullgaria ashtu edhe nga BE se përfshirja e bullgarëve në Kushtetutën e vendit. Duam të dimë nëse është kushti i fundit për fillimin e negociatave për anëtarësim në Bashkimin Evropian”,-tha Pendarovski pas takimit me presidentin e Këshillit të BE-së, Charles Michel.
Lidhja e Ukrainës
Çështja e vetos së Sofjes, e cila e ka penguar Shqipërinë nga fillimi i bisedimeve të pranimit me Brukselin, pasi rruga e zgjerimit të Tiranës është e lidhur me atë të Skojpes, është bërë veçanërisht e mprehtë muajt e fundit për shkak të presionit politik për t’i dhënë një përgjigje në kohë kërkesës së Ukrainës për në BE.
Një numër shtetesh anëtare të Evropës Jugore kanë shprehur më parë shqetësimin se dhënia e statusit të kandidatit për në BE do të anashkalonte shpresat e bllokut në Ballkanin Perëndimor, ndaj të cilëve Brukseli u ka bërë premtime të paplotësuara ende. Greqia, për shembull, ka bërë presion për zgjerimin e BE-së të rajonit të Ballkanit Perëndimor, veçanërisht duke marrë parasysh paqëndrueshmërinë e vazhdueshme në lindje të Evropës.
Burime diplomatike në Athinë theksuan për EURACTIV përpjekjet e “vendeve të treta” për të destabilizuar Ballkanin Perëndimor dhe paralajmëruan se kjo mund të përshkallëzohet pas paqëndrueshmërisë në Evropën Lindore.
Disa nga këto dyshime u qetësuan të mërkurën, kur tre nga katër kandidatët e Ballkanit Perëndimor në BE, Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi, kanë nënshkruar një deklaratë të përbashkët me Ukrainën në mbështetje të kandidaturës së saj në BE, në një sinjal se ndjekja e shpejtë e luftës Vendi lindor i shqyer nuk do të ngatërronte integrimin e tij të ngadalshëm në BE, por duhet “të plotësojnë dhe forcojnë njëri-tjetrin”. Të enjten, udhëheqësit e Gjermanisë, Francës dhe Italisë udhëtuan në Kiev për të zotuar mbështetjen e tyre për Ukrainën, duke pritur një zyrtar “të menjëhershëm”. statusin e kandidatit për në BE.
Duke folur për shtypin, presidenti francez Emmanuel Macron tha se dhënia menjëherë e statusit të kandidatit për Ukrainën do të shoqërohej me një udhërrëfyes që do të konsideronte gjithashtu Ballkanin Perëndimor dhe Moldavinë./euractiv.com