Vrasja e Martin Canit, një 14-vjeçar që humbi jetën pas një sherri banal pranë shkollës “Fan Noli” në Tiranë, vijon të tronditë opinionin publik dhe të zbulojë plagë të thella në sistemin arsimor, shoqëror dhe institucional.
Ngjarja ndodhi më 18 nëntor 2024, kur Martini, një nxënës i qetë dhe i përkushtuar, doli nga shkolla si çdo pasdite tjetër. Por ajo ditë do të rezultonte fatale.
Nëna e viktimës, Florina Cani, në një intervistë për News24, foli mes dhimbjes për një video që është publikuar së fundmi, ku duken momentet para vrasjes së Martin Canit.
“Kemi një dhimbje shumë të madhe. Prej kohësh isha me ilaçe depresioni. Pak nga pak po mundohem që dhimbjen ta kthej në forcë. Por u shfaq një video që nuk e dinim që ekzistonte. U befasova sepse mendova mos ishte një video që e kishim parë, ishte një tronditje psikologjike shumë e fortë.”
Ajo tregoi gjithashtu momentin kur e pa videon:
“Në shtëpi isha vetëm unë, bashkëshorti dhe Henri. Ia kam shpjeguar Henrit, dhe ai e ka kuptuar tashmë që Martini nuk jeton më. Mundohemi ta mbajmë gjallë me kujtimet e tij të bukura.”
Florina thekson se videoja nuk ishte pjesë e dosjes gjyqësore dhe familja nuk ishte në dijeni të saj as gjatë seancave në gjykatë.
“Nuk e dinim më parë ekzistencën e videos. Edhe në gjyq nuk e dinim.”
Ajo shpreh edhe një zhgënjim të thellë për qëndrimin e familjes së autorit:
“Nuk kemi pasur falje nga familja e autorit. Po të isha në vend të familjes së autorit, si familje do shkoja tek familja e tjetrit, do i thosha që kjo ndodhi, do kërkoja falje, kjo do ishte.”
Florina tregon se nuk ka qenë në gjendje të marrë pjesë në gjykim, për shkak të traumës:
“Nuk kam marrë pjesë në seancë gjyqësore, sepse nuk e përballoj dot emocionalisht. Kur pashë videon, u ndjeva shumë keq dhe nuk arrita ta shikoj deri në fund. Kur plaga hapet herë pas here, është shumë e fortë.”
Për shkakun që mund të ketë çuar në përplasjen mes të rinjve, ajo dyshon:
“Përderisa çështja kaloi në këtë tragjedi, dyshoj se xhelozia apo konfliktet e moshës, ndonjë mburrje për të treguar se autori ishte më i fortë, çuan deri në këtë pjesë. Martini i kishte gjithë të mirat dhe kishte dëshirë që kishte ta shprehte edhe me të tjerë. Besoj se kjo ka çuar në konfliktin mes tyre.”
Një tjetër plagë, sipas saj, është mungesa e reagimit nga shkolla ku Martini mësoi për 9 vite me radhë:
“Shkolla nuk ka reaguar dhe jemi shumë të tronditur edhe për këtë pjesë sepse Martini ishte që nga klasa e parë deri në klasën e 9 nxënës i asaj shkolle. Nuk ka ardhur askush.”
Në përpjekje për ta mbajtur gjallë kujtimin e Martin Canit, prindërit kanë ngritur një “muze të vogël” në shtëpinë e tyre.
Kjo nismë ka ardhur si një formë përballimi dhe për të ruajtur kujtimet edhe për vëllain e vogël, Henrin.
“Ideja ishte e bashkëshortit sepse unë nuk perceptoja dot më shumë. E biseduam dhe vendosëm që ta bëjmë. Kjo është mënyra jonë që të mbajmë pranë Martinin me kujtimet e tij, edhe për vëllanë e tij Henrit. Jeta është një sprovë shumë e madhe.”
Tragjedia e Martin Canit është një kambanë alarmi për institucionet, për sistemin arsimor, për familjet dhe për shoqërinë në tërësi. Një jetë e prerë në mes dhe një dhimbje që nuk shërohet me heshtje.
