Në një vend ku politika shpesh ngjan me një ring boksi, heshtja mund të jetë shurdhuese. Kjo heshtje po ushqen një nga misteret më intriguese të skenarit politik shqiptar: pse opozita, e uritur përherë për skandale, po hesht për Bashkim Ulajn dhe miliardat e tij në projektin Thumanë-Kashar?
Ndërsa 85,000 banorë vuajnë pasojat e një autostrade që u premtua si bekim por u shndërrua në mallkim, zërat që pritej të ngriheshin në mbrojtje të tyre janë zhdukur si mjegulla në mesditë. Kjo heshtje ngre pyetje më të thella se vetë themelet e autostradës së famshme. (lexo këtu)
Bashkim Ulaj, pronari i Gener 2, qëndron në qendër të këtij uragani të heshtur. Kompania e tij, fituese e tenderit për ndërtimin e autostradës Thumanë-Kashar, pa vlerën e projektit të rritej nga 225.8 milionë euro në 457 milionë euro, një hop që do të bënte edhe atletet olimpikë të skuqeshin. Por çuditërisht, kjo rritje marramendëse nuk ka ngjallur as edhe një psherëtimë nga opozita.
Ulaj nuk është një fytyrë e re në peizazhin e biznesit dhe politikës shqiptare. Përkundrazi, ai është një konstante në ekuacionin e projekteve të mëdha infrastrukturore, një yll që nuk zbeh pavarësisht se cila parti është në pushtet. Nën qeverisjen e Partisë Demokratike, Gener 2 u rrit si një baobab në shkretëtirë. Me ndryshimin e pushtetit në 2013, shumë prisnin që ylli i Ulajt të binte. Por ai vetëm sa ndryshoi konstelacion, duke vazhduar të fitojë projekte mamute nën qeverisjen e Partisë Socialiste.
Kjo elasticitet politik i Ulajt ngre pyetje që kërkojnë përgjigje. Si mundet që një biznesmen të jetë kaq i suksesshëm nën dy administrata që supozohet të jenë në pole të kundërta politike? A është kjo një shenjë e gjeniut të biznesit apo e lidhjeve të thella që shtrihen përtej ndarjeve partiake?
Por enigma e vërtetë qëndron në heshtjen e opozitës. Në një vend ku çdo veprim i qeverisë zakonisht përballet me një stuhi kritikash, mungesa e zërit kritik ndaj Ulajt është më e fortë se çdo breshëri akuzash. Projekti Thumanë-Kashar, me koston e tij prej 21.7 milionë euro për kilometër, duket si një minierë ari për kritika opozitare. Por në vend të kësaj, ka vetëm heshtje.
A është kjo heshtje një shenjë e një marrëveshjeje të fshehtë? A ka opozita “skeletin e vet në dollap” kur bëhet fjalë për Ulajn? Apo është thjesht një rast i pazakontë i amnezisë kolektive politike?
Kjo heshtje bëhet edhe më e rëndë kur kujtojmë lidhjet e dikurshme të ngushta të Ulajt me Partinë Demokratike. Nga një kritik i zëshëm i qeverisë aktuale, opozita duket se ka humbur zërin pikërisht kur bëhet fjalë për një nga projektet më të diskutueshme të dekadës.
Ndërkohë, banorët e zonës Thumanë-Kashar vazhdojnë të luftojnë me pasojat e një projekti që i ka izoluar dhe varfëruar. Ata kanë nevojë për zëra që të ngrihen në emër të tyre, që të kërkojnë përgjigje dhe llogaridhënie. Por nga vijnë këto zëra kur opozita zgjedh heshtjen?
Projekti Thumanë-Kashar është kthyer në një provë për integritetin e sistemit politik shqiptar. Dhe deri tani, duket se të gjithë po dështojnë në këtë provë. Heshtja e opozitës nuk është vetëm një mungesë kritike; është një tradhti ndaj rolit të saj themelor në një demokraci funksionale.
Ndërsa autostrada qëndron si një monument i shtrenjtë i paqartësisë, pyetjet mbeten pa përgjigje. Kush do ta thyejë këtë mur heshtjeje? Kush do të kërkojë llogari jo vetëm për 457 milionët e shpenzuara, por edhe për të ardhmen e 85,000 banorëve të izoluar?
Në fund të ditës, heshtja e opozitës për Bashkim Ulajn dhe projektin Thumanë-Kashar nuk është thjesht një çështje politike. Është një simptomë e një sistemi ku linjat mes pushtetit, biznesit dhe opozitës janë bërë aq të turbullta sa askush nuk di më ku fillon njëra dhe ku mbaron tjetra. Dhe në këtë turbullirë, janë qytetarët ata që humbasin më shumë.
Ndoshta është koha që dikush të thyejë heshtjen, të kërkojë përgjigje, dhe të vendosë interesin e qytetarëve mbi çdo interes tjetër. Sepse nëse opozita nuk e bën këtë, kush do ta bëjë? Dhe nëse askush nuk e bën, çfarë do të thotë kjo për të ardhmen e demokracisë shqiptare?
