Në një pozicion oligopoli nuk ka etikë, ka thjesht matematikë sa do të jetë çmimi, që të sigurohet një fitim maksimal. Kështu shprehet studiuesi i ekonomisë, Albert Gajo, duke iu referuar rasti të Spitalit Amerikan me çmimin e testit (tamponit) për Covid-19.
Gajo merr si shembull testin e Covidit që kryhet për një pagesë fikse prej 12.000 lekë të reja. Ai deklaron se kosto e këtij shërbimi nuk i kalon 2,000 lekë të reja.
“Me sa duket ky nuk është rast vetëm për Autoritetin e Konkurrencës, që lejon prej kohësh një abuzim të tillë në kurriz të publikut shqiptar” shprehet Gajo.
Në të njëjtën ditë, më 10 gusht është licencuar nga Ministria e Shëndetësisë Spitali Amerikan dhe Laboratori Itermedica. Të dy kompanitë e licencuara kanë vendosur të njëjtin çmim, 120 mijë lekë, më të lartin në rajon.
Rrjeti laboratorik Alnet, i kontrolluar nga Spitali Amerikan, e vendosi çmimin e tamponit 95 euro në të gjithë rrjetin e Spitalit Amerikan. I njëjti çmim aplikohet edhe në spitalin Hygeia, i kontrolluar gjithashtu nga i njëjti pronar.
Laboratori tjetër i licencuar është Intermedica. “Me këtë njohje kompletohet gama e testimeve për koronavirusin SARS-CoV-2 si me tamponin, i cili analizon prezencën aktuale të virusit, si dhe me serologjinë (antitrupat IgG) për të analizuar përgjigjen imune të organizmit, nëse është prekur ose jo nga virusi. Çmimi i testit RT-PCR (tamponi) është 12.000 Lekë. Përgjigja del brenda 36 – 48 orëve”, theksohej çmimi në deklaratën zyrtare të kompanisë.
Mjeku epidemiolog, Erion Dasho, është shprehur publikisht se “Çmimi rreth 100 Euro i testit është goxha i lartë. Megjithatë, kompanitë që e ofrojnë në treg duhet të bëjnë transparentë markën e testit”.
Krahasimi me rajonin
Në Kosovë testi për Covid-19 kushton 65 euro. Rezultatet e këtij testimi merren brenda 48 orëve. Në Maqedoninë e Veriut, çmimi mesatar i testit PCR është diku tek 60-70 euro. Në Bosnje e Hercegovinë, çmimi i një testi PCR është rreth 70 Euro. Në Serbi, një test PCR kushton 6000 dinarë serbë ose afërsisht 50 Euro. Në Malin e Zi, ende nuk është liberalizuar kryerja e testit në spitalet private.
Zhvatje e konsumatorit
Studiuesi i ekonomisë, Zef Preçi, thotë se është përgjegjësi e qeverisë dhe rregullatorit të ndërhyjë për çmimin.
“Në analogji me rregullimin financiar të medikamenteve mjekësore te të cilat rregullatori përkatës (qeveria nëpërmjet entit përkatës) lejon një normë të caktuar fitimi dhe brenda kësaj norme ofruesit e këtyre medikamenteve mund të konkurrojnë vetëm duke e ulur fitimin e tyre, duhej rregulluar edhe çmimin stratosferik i testeve të COVID-19. Më konkretisht, në kushtet e situatës kur tregu i Shëndetit nuk funksionon por gjithçka mbulohet nga xhepat e popullsisë, liberalizimi i ofrimit të këtyre testeve nga operatorët ekonomikë privatë tingëllon si favor korruptiv që mundëson zhvatjen e konsumatorit, kuptohet me ndihmën e qeverisë”, deklaron Preçi
Kur do të ndërhyjë Autoriteti i Konkurrencës?
Enti që përgjigjet për rastet kur ka marrëveshje çmimi, si në rastin e tamponit për Covid-19, është Autoriteti i Konkurrencës. Ky institucion vazhdimisht nis hetime dhe i lë në mes. Autoriteti ka nisur vitin e kaluar një hetim për tregun spitalor, veçanërisht për Spitalin Amerikan, të cilin nuk e përfundoi dhe la rrugës. Autoriteti i Konkurrencës ka vendosur të thellojë hetimet ndaj Spitalit Amerikan për koncesionin e Hemodializës në fund të vitit 2019. Kur ka kaluar një vit nuk ka asnjë vendim të ri.
GazetaReforma.com/