Vaksina anti-Covid-19 e zhvilluar nga AstraZeneca dhe Universiteti i Oksfordit do t’i nënshtrohet një prove të re. Të dhënat paraprake për fazën III të komunikuara me bujë të madhe nga kompania, në fakt kanë shkaktuar hutim në komunitetin shkencor ndërkombëtar dhe prova e re do të ndihmojë në sqarimin e efikasitetit të vaksinës. “Tani që kemi gjetur atë që duket të jetë një efikasitet më i mirë, ne duhet ta vlerësojmë atë, kështu që duhet të bëjmë një studim të mëtejshëm”, tha CEO i Pascal Soriot në një intervistë me Bloomberg, e para që kur u lëshuan të dhënat. Soriot shtoi se një tjetër “studim ndërkombëtar ka të ngjarë të bëhet, por ky mund të jetë më i shpejtë sepse ne e dimë që efektiviteti është i lartë, kështu që kemi nevojë për më pak pacientë”. Historia është komplekse dhe na bën të kuptojmë se sa delikate është vërtetimi i vaksinave, për sa i përket të cilave ka pritje të jashtëzakonshme (dhe presion politik dhe ekonomik).
AstraZeneca dhe Universitetit të Oksfordit ishte e treta që u njoftua, pas gjetjeve të Pfizer dhe Moderna. Dhe menjëherë zgjoi shumë interes sepse kushton shumë më pak se të tjerët (më pak se 3 euro) dhe është shumë më e lehtë për tu mbajtur, dy aspekte thelbësore për menaxhimin e epidemisë. Por pranimi, i bërë nga kompania, se një gabim i rastësishëm çoi në ndryshime në dozën e pritur, ngriti dyshimet e para.
«AstraZeneca / Oxford vlerësohet dobët për rezultatet e provës së vaksinës. Nuk është si Pfizer ose Moderna, për të cilin kemi pasur protokollet paraprakisht dhe është raportuar një analizë primare e paracaktuar, ”shkroi në Twitter Natalie E. Dean, profesoreshë e biostatistikës në Universitetin e Floridas, e cila merret me detaje se si organizohen studimet e vlefshmërisë së vaksinave. Dean u ankua për mungesën e një protokolli të vetëm për testimin e vaksinave në zona të ndryshme të botës dhe mungesën e informacionit se si monitorohet.
Shkencëtarët dhe ekspertët e industrisë thanë se gabimi dhe një numër parregullsish dhe lëshimesh të tjera në mënyrën se si AstraZeneca zbuloi fillimisht të dhënat, shkatërroi besimin e tyre në besueshmërinë e rezultateve, shpjegon New York Times. Zyrtarët mjekësorë amerikanë theksuan se rezultatet ishin të paqarta. Ishte kreu i nismës federale të vaksinave (jo kompania) i cili së pari zbuloi se rezultatet më premtuese të vaksinës nuk përputheshin me të dhënat e njerëzve të moshuar “. Referenca është Moncef Slaoui, konsulentit kryesor shkencor të programit të qeverisë amerikane Operation Warp Speed.
Fillimisht, Astrazeneca dhe Universiteti i Oksfordit thanë që një dozë më e ulët fillestare e vaksinës, e ndjekur nga një dozë e plotë, prodhoi një normë efikasiteti prej 90% në një grup më të vogël pjesëmarrësish, krahasuar me 62% për dy doza. “Një ditë pasi u prezantuan të dhënat, drejtuesi i programit të vaksinimit të SH.B.A.-së i njohur si Operacioni warp Speed tha që regjimi që tregon nivelin më të lartë të efektivitetit u testua në një popullsi më të re,” shpjegon Bloomberg. Sidoqoftë, AstraZeneca mbajti takime konfidenciale në të cilat zbuloi më shumë të dhëna të testit për analistët financiarë dhe ekspertët dhe zyrtarët mjekësorë, por asnjëherë nuk i ndau ato publikisht. E gjithë kjo, sipas NYT, zvogëlon gjasat e një autorizimi të shpejtë për vaksinën në Shtetet e Bashkuara. Prandaj, ndoshta, AstraZeneca, aksionet e së cilës kanë filluar të humbasin në tregun e aksioneve, ka vendosur për të kryer një eksperimentim të mëtejshëm të synuar. Drejtori i Përgjithshëm i kompanisë i tha Bloomberg që prova e re nuk do të vonojë miratimin e vaksinës në Mbretërinë e Bashkuar dhe Bashkimin Evropian, por “autorizimi nga Sh.B.A. Administrata e Ushqimit dhe Barnave mund të zgjasë më shumë ”.
Vendimi për të përsëritur testin është një lajm i mirë. Do të thotë që kontrolli nga bashkësia shkencore globale ka funksionuar: në bazë ekziston ndarja e njohurive, si baza e përparimit kolektiv të njerëzimit. Thelbësore është të mos nxitohet dhe të autorizohet përdorimi i vaksinave vetëm në bazë të të dhënave korrekte dhe të plota.
