Për tre vitet e fundit, durimi i një miliard njerëzve në Kinë është shtrirë, duke u holluar gjithnjë e më shumë me çdo bllokim dhe raund të testimit masiv për Covid.
Tani, ai durim ka maruar.
Ndërsa mijëra njerëz dalin në rrugë në qytete duke protestuar kundër kufizimeve të Covid, një komb i rraskapitur tani pyet se sa duhet të durojnë politikën zero të Covid të Xi Jinping.
Në një nga testet më të mëdha politike të Presidentit Xi, Partia Komuniste Kineze (CCP) tani duhet të negociojë si tërbimin në rritje ashtu edhe një frikë të rrënjosur thellë nga Covid, pasi vendi ndjen rrugën e tij drejt një daljeje nga pandemia.
Një zjarr që ndezi zemërimin e publikut
Një zjarr në një apartament në qytetin perëndimor të Urumqit në fillim mund të duket të jetë një shkëndijë e pamundur për protesta mbarëkombëtare.
Por incidenti vdekjeprurës, i cili mori jetën e 10 personave, ishte skenari i fundit i makthit për miliona kinezë urbanë që jetojnë në apartamente shumëkatëshe: të bllokuar në banesën e dikujt, të paaftë për t’i shpëtuar një zjarri të zhurmshëm për shkak të një bllokimi të detyrueshëm rreptësisht.
Autoritetet e kundërshtuan këtë, por kjo nuk e ndaloi përhapjen e zemërimit dhe ankthit publik, veçanërisht pasi videot dhe klipet audio që supozohet se shfaqnin banorët që bërtisnin dhe luteshin të publikoheshin, qarkulluan në internet.
Incidenti ishte gjithashtu i fundit në një seri historish horror të lidhura me kufizimet e Covid.
Që herët, gjatë bllokimeve në mbarë qytetin, u shfaqën raporte të grave shtatzëna që humbnin foshnjat e tyre dhe të moshuarve dhe të pambrojturve që po vdisnin, për shkak të mungesës së aksesit në kohë në kujdesin mjekësor.
Shumë bllokime gjithashtu dukej se kishin të njëjtat histori të mungesës së ushqimit dhe ilaçeve, pasi u bë e qartë se autoritetet lokale po përpiqeshin të përballonin.
Më pas, filluan të shfaqeshin incidente më traumatike, si p.sh. një përplasje autobusi që vrau dhjetëra njerëz që po transportoheshin në qendrat e karantinës, ose fëmijë që vdisnin në ambientet e karantinës.
Shumë shpresonin se do të kishte një pushim të shpallur në kongresin e fundit të CCP ku Xi çimentoi fuqinë e tij, por ai e bëri të qartë se nuk do të kishte asnjë ndryshim në zero Covid, duke provokuar më shumë shqetësim.
Politika pa dyshim ka shpëtuar shumë jetë, me Kinën që ka arritur një nga normat më të ulëta të vdekjeve nga Covid për frymë në botë. Por ajo ka konsumuar edhe energjinë e njerëzve të saj.
Vuajtja nën kufizimet e Covid është bërë një përvojë unifikuese, duke rritur zemërimin në shumë cepa të Kinës nga qytetet e mëdha në rajone të largëta si Xinjiang dhe Tibet.
Ajo ka galvanizuar çdo pjesë të shoqërisë duke përfshirë studentët e universitetit, punëtorët e fabrikave, familjet e klasës së mesme dhe elitën.
Kur një burrë organizoi një protestë në një urë të Pekinit, duke tronditur vendin me kritikat e tij haptazi sfiduese ndaj Presidentit Xi, ajo vendosi shiritin për shprehjen e disidencës më të drejtpërdrejtë dhe më të mprehtë si jashtë ashtu edhe brenda Kinës, duke inkurajuar shumë të tjerë.
Në qytetin qendror të Zhengzhou, qindra punëtorë të fabrikës kërkuan të drejtat e tyre dhe u përleshën me policinë, ndërsa ata thyen kamerat e vëzhgimit dhe dritaret. Në Chongqing në jug-perëndim, një burrë pa maskë u filmua duke bërtitur “Më jep lirinë, ose më jep vdekje!” – një klithmë tubimi e marrë nga shumë protestues.
Në kohën kur ndodhi zjarri i Urumqit, skena ishte vendosur për demonstrata të gjera. Qindra fillimisht dolën në rrugë në atë qytet, më pas shumë të tjerë ndoqën shembullin në Shangai, Pekin, Wuhan, Nanjing dhe Chengdu, disa madje duke bërë thirrje që zoti Xi dhe CCP të largoheshin.
Kjo ishte e pamendueshme më parë në një vend që ndëshkon dhe censuron rëndë këdo që kritikon partinë dhe drejtuesit e saj.
Vëzhguesit thonë se protestat janë një pikë kthese në mospajtimin ndaj Covid, duke komplikuar një situatë tashmë të vështirë për qeverinë.
Ho-fung Hung, një sociolog në Universitetin Johns Hopkins, tha se ata paraqitën “një situatë të rëndë” dhe testin e parë serioz për sundimin e zotit Xi.
“Gjatë dy viteve të fundit, zoti Xi e mbështeti veten në një cep duke zotëruar politikën e zero-Covid. Mënyra më racionale për të për të trajtuar situatën nëse protestat vazhdojnë të rriten është të ushtrojë presion ndaj autoriteteve lokale për të goditur fort duke u distancuar.
“Por atëherë ekziston rreziku që autoritetet lokale mund të refuzojnë të ndjekin nga afër direktivën pasi ato janë konsumuar edhe nga ngurtësia zero-Covid.”
Përshtati në shqip/Gazeta Reforma/
