Paneli me temë “Si të rimëkëmbim zgjerimin e BE-së në rrugën e duhur? Prioritizimi i sundimit të ligjit dhe reformës në drejtësi”, organizuar nga rrjeti “WB2EU”, ka hapur debate në lidhje me integrimin e Shqipërisë dhe të Maqedonisë së Veriut në Europë. Karoline Edtstadler, Ministre Federale e Austrisë për BE-në dhe Kushtetutën, është shprehur se ajo nuk e sheh situatën aktuale në lidhje me procesin e zgjerimit të BE-së, si negative.
Ajo shtoi se BE ka nevojë për një qasje më politike, strategjike në procesin e zgjerimit dhe se Ballkanit Perëndimor duhet t’i jepet një perspektivë e qartë.
“Mendoj se kemi arritur shumë vitin e kaluar. Ne ishim tashmë në mes të kësaj pandemie kur vendosëm të shkonim më tej me procesin e zgjerimit. Është një çështje e besueshmërisë dhe sigurisë për BE-në që ne ta afrojmë Ballkanin Perëndimor më pranë BE-së me qëllimin e anëtarësimit në BE,”- theksoi Edtstadler.
Katarina Barley, Nënkryetare e Parlamentit Evropian, theksoi se Parlamenti Europian ka qenë gjithmonë jashtëzakonisht i qartë dhe gjithmonë ka marrë një anë për vendet e pranimit në të gjitha mosmarrëveshjet. Ajo nënvizoi se kur bën premtime, duhet t’i mbash ato.
“Unë mendoj se duhet ta vendosim këtë me të vërtetë në një pasqyrë më të madhe, sepse zhgënjimi i vendeve kadidate është pjesë e procesit që nuk ka të bëjë vetëm me procesin e anëtarësimit, ne jemi dëshmitarë të zhvillimeve brenda BE-së që janë jashtëzakonisht shqetësuese dhe gjithashtu zhgënjyese për disa prej nesh. Kur rrisni pritshmëritë, premtoni, duhet t’i përmbushni ato. Ajo që kemi parë veçanërisht me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë është se BE nuk i ka përmbushur këto pritshmëri dhe nuk i ka mbajtur premtimet që bëri. Parlamenti Europian punon aq sa të mundet për të mbështetur procesin e pranimit,”- theksoi Barley.
Nikola Dimitrov, zv.Kryeministri i Maqedonisë së Veriut për Çështjet Europiane, tha se shumë vite më parë procesi i zgjerimit i ngjante autostradës, pastaj ai u ngushtua, dhe tani është shumë më i ngushtë. Ai shtoi se ka një problem me besueshmërinë nga ana e BE-së.
“Qëllimi i procesit të anëtarësimit nuk është shënimi i kutive, por sjellja e Europës në shtëpi, në mënyrë që ne këtu të kemi mënyrën evropiane të jetës. Nuk ka asnjë shkop magjik për sundimin e ligjit. Këtë vit ne shënojmë 20 vjet që kur kemi nënshkruar Marrëveshjen e Stabilizim Asociimit dhe ne shënojmë 16 vjet si një vend kandidat. E gjithë kjo kohë pritjeje është shumë sfiduese. Mendoj se kjo na bën të reflektojmë, por jo vetëm ne. Po nxirren mësime edhe në kryeqytetet e Ballkanit Perëndimor. Po flasim për rajonin që nuk kufizohet thjesht me BE-në, ai është i rrethuar me flamurin blu me yje të verdhë. Sidoqoftë, mendoj se rajoni është gjithashtu mbrapa në kryerjen e reformave. Ne duhet ta bëjmë këtë rajon siç duhet, europian, për sa i përket vlerave të Europës,”- theksoi Dimitrov.
Jovana Marović, Drejtor Ekzekutiv i Rrjetit Politikon në Mal të Zi, tha se është e qartë se perspektiva e Ballkanit Perëndimor për procesin e zgjerimit është e ndryshme nga ajo e BE-së. Pa një vizion të qartë se ku po çon procesi i zgjerimit, sipas saj, dhe pa angazhim nga niveli i BE-së, nuk do të arrihet një nivel i caktuar të demokratizimit.
“Unë mendoj se dy pyetjet më të rëndësishme në lidhje me zgjerimin e BE-së janë nëse BE-ja është akoma e interesuar të ndihmojë demokratizimin e Ballkanit Perëndimor dhe a ka mbetur gjë nga fuqia transformuese e BE-së”, theksoi Maroviç.
Katarina Barley, Nënkryetare e Parlamentit Evropian shtoi më tej se ata si Bashkim Europian nuk duhet t’u tregojnë vendeve anëtare dhe kandidate se çfarë duhet të bëjnë saktësisht, sepse kjo nuk është mënyra se si funksionon.
“Pyetja është a e pranoni që ndarja e pushteteve, sundimi i ligjit dhe demokracia do të thotë që ju si qeveri po kontrolloheni dhe po kritikoheni,”– përfundoi Barley.
Paneli u organizua brenda “rrjetit WB2EU”. Projekti synon të krijojë “rrjetin WB2EU”, i cili do të bëhet një pikë referimi në fushën e zgjerimit të BE-së dhe përpjekjeve të demokratizimit në vendet e Ballkanit Perëndimor. Rrjeti do të përqendrohet në mbledhjen e informacionit dhe rezultateve të hulumtimit mbi zgjerimin e BE-së, mbështetjen e angazhimit demokratik qytetar përmes botimit të një serie politikash të shkurtra dhe opsionesh në mediat kryesore në të gjitha vendet partnere dhe nxitjen e bashkëpunimit dhe krijimin e një platforme të lartë shkëmbimi njohurish me aktorët publik./EuropeanEsternBalkans
