Somalia është vendi më i korruptuar në botë, ndërsa Danimarka krejt e kundërta, por ajo që rrezikon është Amerika sipas një mbikëqyrësi global të korrupsionit.
Sipas “Transparency International”, Hungaria dhe Shtetet e Bashkuara kanë rënë disa vende më poshtë në Indeksin e tyre të Perceptimit të Korrupsionit për vitin 2018, ku Amerika u rrëzua nga lista e 20 më të pastërve.
Amerika e Trump humbi katër pikë dhe u largua nga pozicionimi i 20 vendeve më pak të korruptuara, për herë të parë që nga viti 2011, ndërsa politika e Hungarisë ka marrë më shumë sugjerime autokratike, sipas studiuesve.
‘Një rënie prej katër pikësh është një flamur i kuq dhe vjen në një kohë kur SHBA po përjeton kërcënime ndaj sistemit të kontrollit dhe balancimit të saj, si dhe një erozion të normave etike në nivelet më të larta të pushtetit,’ tha organizata me bazë në Berlin.
Nëse ky trend vazhdon, do të tregonte një problem serioz korrupsioni në një vend që ka marrë drejtimin mbi çështjen në nivel global – kjo është një çështje dypartiake që kërkon një zgjidhje dypalëshe.
Zoe Reiter, përfaqësuesi i SHBA, tha se ata kishin shqetësime serioze rreth administratës së Trump, por megjithatë korrupsioni kishte qenë një problem në rritje për vite me radhë.
“Konflikti i interesit nuk ishte një problem i ri, por u ndriçua në lavdinë e tij kur ke një person që në thelb i thyen normat. Trump është një simptomë jo një shkak. Presidenca e tij po ndriçon disa nga problemet.”
SHBA, Hungaria dhe Brazili ishin të gjitha të listuara si vende për t’u vëzhguar.
Shtetet më të përmirësuara ishin Estonia, Bregu i Fildishtë, Senegali dhe Guajana; po ashtu përfshiheshin Australi, Kili, Maltë dhe Meksikë.
Somalia u vlerësua si më e korruptuarja me 10 pikë, e ndjekur nga Siria, Sudani Jugor, Jemeni, Koreja e Veriut, Sudani, Guinea Bisau, Guinea Ekuatoriale, Afganistani dhe Libia.
Indeksi i Perceptimit të Korrupsionit tregoi se më shumë se dy të tretat e vendeve kishin nën 50 pikë, ku 100 është shumë e pastër dhe zero është shumë e korruptuar.
Demokracitë e plota shënonin një mesatare prej 75 pikësh në indeksin e korrupsionit, demokracitë me të meta ishin mesatarisht 49, dhe regjimet autokratike mesatarisht 30, tha organizata.
Rezultati i SHBA ra nga 75 në një mesatare nën 71.
Kurse Hungaria ra tetë pikë dhe Turqia nëntë gjatë pesë viteve të fundit, respektivisht në 46 dhe 41.
Në të njëjtën kohë, raporti përmendi sondazhin vjetor të demokracisë të ”Freedom House’, duke vënë në dukje se Turqia u zvogëlua nga ‘pjesërisht e lirë’ në ‘jo të lirë’, ndërsa Hungaria shënoi pikët më të ulta për të drejtat politike që nga rënia e komunizmit në vitin 1989.
Vlerësimet pasqyrojnë “përkeqësimin e sundimit të ligjit dhe institucioneve demokratike, si dhe një hapësirë të shpejtë të ngushtimit për shoqërinë civile dhe mediat e pavarura”, tha organizata.
“Hulumtimi ynë bën një lidhje të qartë midis një demokracie të shëndetshme dhe lufton me sukses korrupsionin në sektorin publik”, tha Delia Ferreira Rubio, kreu i Transparencës.
“Korrupsioni ka më shumë gjasa të lulëzojë aty ku fondacionet demokratike janë të dobëta dhe, siç e kemi parë në shumë vende, ku politikanët jodemokratë dhe populistë mund ta përdorin atë në avantazhin e tyre”.
Në përgjithësi, Danimarka e udhëhoqi vëzhgimin si kombi më pak i korruptuar, me një rezultat prej 88 pikësh, pasuar nga Zelanda e Re, Finlanda, Singapori, Suedia dhe Zvicra.
Renditja e grupit të lartë ishin Norvegjia, Holanda, Kanadaja, Luksemburgu, Gjermania dhe Britania.
Që nga viti 2012, vetëm 20 vende kishin përmirësuar ndjeshëm rezultatet e tyre, duke përfshirë Argjentinën dhe Bregun e Fildishtë, që shënoi përkatësisht 40 dhe 35, duke u rritur nga 35 dhe 29.
Në të njëjtën kohë, 16 vende kanë rënë ndjeshëm në atë kohë, përfshirë Australinë, e cila u rrëzua nga 85 në 77, dhe Kili, e cila ra nga 72 në 67.
Indeksi llogaritet duke përdorur 13 burime të ndryshme të të dhënave që ofrojnë perceptimet e korrupsionit në sektorin publik nga njerëzit e biznesit dhe ekspertët e vendit.
Këto përfshijnë Politikën Vendore të Bankës Botërore të Zhvillimit dhe Vlerësimin Institucional, Vlerësimin e Politikave dhe Vlerësimin Institucional të Bankës Botërore, Anketën e Opinionit Ekzekutiv të Forumit Ekonomik Botëror dhe Studimin e Ekspertëve të Indeksit të Sundimit të Ligjit të Projektit Botëror të Drejtësisë.
