Të rinjtë dhe të arsimuarit, më të prirur për t’u larguar
Një studim i fundit i Institutit të Vjenës për Studime Ekonomike Ndërkombëtare (wiiw) paralajmëron se emigracioni nga Shqipëria dhe vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor do të vijojë të jetë i lartë në vitet në vijim. Analiza e trendit të migrimit tregon se janë kryesisht të rinjtë dhe personat me arsim të lartë ata që kanë dëshirën më të madhe për të emigruar.
Shkaqet kryesore të këtij fenomeni lidhen me faktorët shtytës brenda vendit, si papunësia e lartë te të rinjtë, pagat e ulëta dhe mungesa e mundësive për rritje profesionale dhe zhvillim njerëzor.
Anëtarësimi në BE: Shpresë apo sfidë për tregun e punës?
Vendet e Ballkanit Perëndimor – Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Serbia – janë në rrugën e tyre drejt anëtarësimit në Bashkimin Europian. Studimi thekson se kjo mund të sjellë përfitime socio-ekonomike për vendet kandidate, por njëkohësisht paraqet sfida të reja.
Një nga problematikat kryesore është mungesa e fuqisë punëtore, e cila prek jo vetëm tregjet e punës në Ballkanin Perëndimor, por edhe ato në vendet e BE-së. Sondazhet e kryera në rajon kanë treguar se mungesa e punëtorëve është një nga pengesat kryesore për zhvillimin e biznesit.
Shqipëria dhe rajoni përballë mungesës së fuqisë punëtore
Sipas të dhënave të Bankës Botërore, bizneset në Shqipëri, Bosnje-Hercegovinë dhe Serbi po përballen me vështirësi serioze në gjetjen e punonjësve. Në Serbi, 25% e bizneseve raportojnë mungesë të teknikëve dhe profesionistëve, ndërsa në Shqipëri, 20% e mungesave janë në sektorin e shërbimeve dhe shitjeve. Për profesionet e kualifikuara, mungesat janë edhe më të theksuara.
Studimi gjithashtu thekson se individët që punojnë në sektorë me mungesë të fuqisë punëtore brenda vendit kanë më pak gjasa të emigrojnë. Në të kundërt, mungesa e punëtorëve në vendet e BE-së shtyn më shumë persona të largohen, sidomos në sektorë me kërkesë të lartë si shëndetësia, teknologjia e informacionit dhe ndërtimi.
Gjermania, destinacioni kryesor i emigrantëve shqiptarë
Të dhënat tregojnë se Gjermania është vendi më i preferuar për emigrantët nga Shqipëria dhe Ballkani Perëndimor. Rreth 40% e individëve të anketuar që planifikojnë të largohen e shohin këtë shtet si destinacionin kryesor.
Ekspertët vënë në dukje se aspiratat për migrim nuk janë të lidhura vetëm me faktorët ekonomikë, por edhe me lidhjet sociale dhe kërkesat e tregut të punës në vendet e huaja. Për të frenuar valën e emigracionit, studimi rekomandon që qeveritë e rajonit të përmirësojnë kushtet e tregut të punës duke krijuar më shumë mundësi për punësim dhe zhvillim profesional.
