Sot, më 5 qershor, bota feston Ditën Botërore të Mjedisit, ku tema e vitit 2025, e cila është përcaktuar nga Kombet e Bashkuara, është “Lufto ndotjen nga plastika”.
Kjo ditë ka për qëllim të ngrejë ndërgjegjësimin global mbi ndikimet serioze që shkakton ndotja plastike dhe të nxisë masa konkrete për të ruajtur një planet më të pastër dhe më të qëndrueshëm.
Fushata e këtij viti thekson rëndësinë e reduktimit të përdorimit të plastikës, refuzimin e saj kur është e mundur, si dhe ripërdorimin dhe riciklimin e materialeve plastike.
Mesazhi i saj inkurajon çdo individ që të reflektojë para se të përdorë produkte plastike, veçanërisht ato njëpërdorimshe, që janë ndër shkaktarët kryesorë të ndotjes.
Në mënyrë alarmante, çdo vit rreth 11 milionë tonë plastikë përfundojnë në lumenj, dete dhe oqeane, duke kërcënuar seriozisht jetën detare dhe bregdetare.
Mbi 800 specie të ndryshme detare janë prekur nga kjo ndotje, qoftë përmes gëlltitjes së plastikës apo ngatërrimit në rrjeta dhe mbetje të tjera.
Mikroplastika në oqeane është bërë kaq e përhapur sa që tejkalon numrin e yjeve në galaktikën tonë, një tregues i qartë i përmasave të këtij problemi.
Nga ana ekonomike dhe sociale, kostot e ndotjes plastike llogariten në qindra miliarda dollarë në vit, duke pasur një ndikim të rëndë mbi komunitetet dhe ekosistemet.
Prodhimi vjetor i plastikës në botë tejkalon 400 milionë tonë, ku gjysma përdoret vetëm një herë dhe vetëm një pjesë shumë e vogël, më pak se 10%, arrin të riciklohet.
Një shqetësim i madh është përqindja e grimcave të vogla plastike, të njohura si mikroplastikë, që gjenden tashmë në ushqimin, ujin dhe ajrin që thithim.
Sipas studimeve, një person i zakonshëm konsumon më shumë se 50,000 grimca plastike çdo vit, dhe kjo shifër rritet ndjeshëm kur përfshihet ajri që thithim.
Ky përdorim masiv dhe i pakontrolluar i plastikës, veçanërisht i atyre produkteve që përdoren vetëm një herë, ka pasoja shumë të rënda për shëndetin e njeriut, për biodiversitetin dhe për ekosistemet në tërësi, nga majat e maleve e deri në fundet më të thella të oqeaneve.