Një hetim i thelluar në dokumentet e Kontrollit të Lartë të Shtetit zbulon një skandal që trondit themelet e sigurisë ushqimore në Shqipëri: 1.8 milionë litra pije të skaduara Coca-Cola janë “zhdukur” pa lënë asnjë gjurmë. Asnjë dokument. Asnjë foto. Asnjë nënshkrim. Sikur të kishin avulluar në ajër.
“Katër asgjësime, 1.809.054 litra pije dhe 304 kg produkte të tjera”, deklaron AKU zyrtarisht për Ora News. Por kur kërkohet lista e produkteve dhe dokumentacioni përkatës, përgjigjja është vetëm heshtje. Më tronditëse akoma, Agjencia e Mjedisit – institucioni që duhet të monitorojë këto procese – deklaron se “nuk ka asnjë praktikë për vitin 2019”. Dy institucione shtetërore që duhet të mbrojnë shëndetin publik, por që duket se kanë vetëm një detyrë: të mbrojnë oligarkët.
Ndërkohë, në skenën e Tiranës, Coca-Cola vazhdon spektaklin e saj të reklamave luksoze. Çdo reklamë, çdo banner, çdo spot televiziv kalon përmes një pike të vetme kontrolli – kompanisë Gogel të vëllait të kryebashkiakut, Arbi Veliaj. Nga një biznes modest me 10 milionë lekë fitim, Gogel u transformua në një gjigant me xhiro 3.4 miliardë sapo “Lali Euro” mori frenat e Bashkisë. Sot, kjo kompani është kthyer në një oktapod që shtrin tentakulat në çdo tender bashkiak, duke detyruar fituesit të blejnë “shërbime marketingu”.
Por zhdukja e pijeve të skaduara është vetëm fillimi i një historie më të errët. Një zinxhir helmimesh po shtrihet në të gjithë vendin: Në KFC, AKU gjeti salmonelë në mishin e pulës. Por nga 1,535 kg mish i kontaminuar, vetëm 177 kg u gjetën dhe u asgjësuan. Institucioni s’i ktheu kurrë përgjigje pyetjeve të Gazetës Reforma. Ndërsa pyetja që tmerron çdo prind: Ku përfundoi pjesa tjetër?
Më pas erdhi skandali i akulloreve – 13.2 ton produkte të kontaminuara me oksid etileni, një substancë që shkakton kancer, leucemi dhe dëmton aftësinë riprodhuese tek meshkujt. Këto akullore u shpërndanë në 15 qytete, nga Tirana deri në Tropojë, duke krijuar një rrjet të vërtetë helmi në shkallë kombëtare.
Në magazinat e Diamond-it në Vorë, inspektorët gjetën minj që “vallëzonin” mes thasëve të miellit të vendosur pranë detergjentëve. Por AKU, në vend që të mbyllte menjëherë këtë vatra infeksioni, zgjodhi heshtjen.
Në themel të kësaj tragjedie qëndron një institucion i kalbur nga brenda. 64% e stafit të AKU-së janë jashtë profilit profesional. Për një milion banorë ka vetëm një agronom. Siç shpjegon profesor Vuksani: “Një student që mbaron shkollën është më pak i prirur për t’u marrë në punë nëse nuk ka lidhje me një parti politike. Një specialist, përveçse duhet të jetë specialist, duhet t’i shërbejë edhe partisë politike, duhet të marrë vota që të punojë.”
Sistemi funksionon me një precizion makabër: AKU mbyll sytë, kompanitë helmojnë qytetarët, paratë rrjedhin në xhepat e pushtetarëve përmes reklamave dhe tenderave. Një vals vdekjeprurës ku jetët e qytetarëve janë thjesht dëme kolaterale në një lojë fitimesh marramendëse.
Dokumentet e KLSH-së, dëshmitë e punonjësve të brendshëm dhe hetimet e mediave të pavarura zbulojnë një të vërtetë tronditëse: AKU nuk është më një institucion që mbron shëndetin publik, por një instrument në duart e oligarkëve për të maksimizuar fitimet e tyre, pavarësisht kostove njerëzore.
Në një vend ku rregullatorët janë shndërruar në fasadë për të mbrojtur interesat e oligarkëve, ku shëndeti publik është kthyer në mall tregu, dhe ku heshtja institucionale vret më shumë se vetë helmi, sa viktima të tjera do të duhen para se të kërkojmë përgjegjësi?
/gazetareforma.com