Viti i ri akademik 2024-2025 në Shqipëri nisi me tensione në Fakultetin e Ekonomisë së Universitetit të Tiranës. Një grup studentësh organizuan një protestë dhe bojkotuan ditën e parë të mësimit, duke kërkuar drejtësi për një incident të rëndë dhune mes pedagogëve. Kjo ngjarje ka nxjerrë në pah problematika të thella që prekin arsimin e lartë në vend.
Në hyrje të fakultetit, protestuesit shpalosën një banderolë me mbishkrimin “Ekonomiku bojkoton, larg dhuna nga tempulli i dijes”. Protesta erdhi si reagim ndaj incidentit ku Mirdaim Axhami, përgjegjës i departamentit të Marketingut, goditi me grusht pedagogen Liljana Elmazi (Billa) në korridoret e fakultetit në korrik.
Sipas informacioneve të mëparshme, ngjarja ndodhi në korridoret e fakultetit, dhe policia arriti të arrestonte Axhamin menjëherë pas incidentit. Burime pranë fakultetit kanë pohuar se përplasjet mes dy kolegëve kanë qenë të vazhdueshme. Më herët, Elmazi e kishte denoncuar Axhamin për përndjekje, por ndaj tij nuk ishte marrë asnjë masë. Pas sulmit fizik, pedagogia u dërgua në spital ku mori ndihmë mjekësore.
Ky incident, megjithëse shokues, nuk duket të jetë një rast i izoluar. Përkundrazi, ai reflekton tensione të vazhdueshme që ekzistojnë në mjedisin akademik shqiptar. Konfliktet mes stafit akademik, shpesh të motivuara nga ambiciet personale dhe profesionale, po bëhen gjithnjë e më të dukshme.
Arsyet e këtyre konflikteve janë komplekse, por mund të lidhen pjesërisht me presionet në rritje që po përballet arsimi i lartë në Shqipëri. Vitet e fundit ka pasur një tendencë të rënies së numrit të studentëve në universitete, gjë që intensifikon konkurrencën për pozicione akademike dhe burime të kufizuara. Kjo situatë krijon një mjedis ku intrigat dhe konfliktet personale mund të lulëzojnë lehtësisht.
Rasti i Axhamit dhe Elmazit është veçanërisht domethënës. Axhami, një figurë e njohur publike dhe shpesh i pranishëm në media, mund të ketë pasur ambicie për pozicione më të larta në fakultet. Ndërkohë, Elmazi, ish-deputete e Partisë Demokratike, përfaqëson një tjetër rrymë brenda institucionit. Konflikti mes tyre ilustron se si politika dhe ambiciet personale shpesh ndërthuren me jetën akademike, duke rrezikuar integritetin e institucioneve arsimore.
Reagimi ndaj këtij incidenti ka qenë i gjerë. Partia Demokratike ka dalë me një deklaratë, duke dënuar aktin e dhunës ndaj ish-koleges së tyre. Kjo tregon se incidenti ka marrë përmasa që shkojnë përtej mureve të universitetit, duke u bërë çështje e debatit publik dhe politik.
Studentët që morën pjesë në protestë duket se e kanë kuptuar këtë realitet të hidhur. Ata nuk po protestojnë vetëm për një incident të izoluar, por po kërkojnë një ndryshim rrënjësor në funksionimin e universitetit. Frustrimi i tyre mund të lidhet me perceptimin se disa pedagogë janë më të shqetësuar për karrierat e tyre sesa për cilësinë e arsimit që ofrojnë.
Ndërsa rreth 20 mijë studentë në të gjithë vendin nisën vitin e ri akademik, shumica në heshtje dhe pa bujë, protesta në Ekonomik ngre pyetje thelbësore për të ardhmen e arsimit të lartë në Shqipëri. Si mund të adresohen këto konflikte të brendshme? Si mund të rivendoset besimi i studentëve në një sistem që duket se po humbet fokusin e tij kryesor – ofrimin e një arsimi cilësor?
Ministria e Arsimit dhe autoritetet universitare nuk kanë dalë ende me një qëndrim zyrtar për situatën. Kjo heshtje mund të interpretohet si një shenjë e vështirësisë për të adresuar këto çështje komplekse.
Është e qartë se incidenti në Fakultetin e Ekonomisë është më shumë se thjesht një konflikt personal mes dy pedagogëve. Ai nxjerr në pah nevojën për një debat të gjerë mbi gjendjen e arsimit të lartë në Shqipëri. Çështje si financimi i pamjaftueshëm, infrastruktura e vjetruar, nepotizmi dhe ndërhyrjet politike duhen adresuar urgjentisht.
Vlen të përmendet se ky incident nuk është i pari për Axhamin. Vetëm pak muaj më parë, ai u përfshi në një tjetër konflikt me kolegët e tij përmes një komunikimi në grupin e punës në WhatsApp. Kjo tregon për një histori të tensionuar në marrëdhëniet profesionale brenda fakultetit.
Protesta e studentëve, edhe pse e shkurtër, shërbeu si një thirrje zgjimi. Mbetet për t’u parë nëse ky incident do të shërbejë si katalizator për ndryshime të vërteta, apo thjesht do të kalojë si një episod i shkurtër në historinë e trazuar të arsimit të lartë shqiptar. Pavarësisht se si do të zhvillohen ngjarjet, një gjë është e qartë: status quo-ja nuk është më e pranueshme, dhe çdo zgjidhje afatgjatë do të kërkojë vëmendje serioze nga të gjithë aktorët e përfshirë në sistemin arsimor të vendit.
Ndërkohë, viti akademik ka nisur normalisht për shumicën e studentëve në vend. Nga 20 mijë studentët që filluan studimet këtë vit, një pjesë e konsiderueshme janë studentë që ulen për herë të parë në auditorët universitare, të cilët shpresojnë për një arsim cilësor dhe një mjedis akademik të shëndetshëm.