Dhjetë vjet pas protestës simbolike, ku studentët e “Lëvizjes për Universitetin” sfiduan Kryeministrin Edi Rama duke e gjuajtur me vezë, tetë ish-studentë rikthehen në gjykatë për të kërkuar pafajësinë e tyre.
Ata tashmë kërkojnë pastërtinë e emrave të tyre dhe një mesazh të qartë për të drejtat e protestës dhe lirinë e shprehjes, të cilat sipas tyre, nuk mund të cenohen lehtësisht.
Në vitin 2015, një grup studentësh të “Lëvizjes për Universitetin” kundërshtuan “Reformën e Arsimit të Lartë”, duke e konsideruar atë një rrezik për autonominë universitare dhe një hap më shumë në komercializimin e arsimit të lartë. Protesta u zhvillua kur Kryeministri Edi Rama ishte në Fakultetin e Shkencave Sociale, dhe gjatë momentit të tensionuar, një vezë u hodh në drejtim të tij, pa e goditur. Pas këtij incidenti, studentët u ndaluan dhunshëm dhe u ngritën akuza ndaj tyre për “goditje për shkak të detyrës” dhe “kundërshtim të punonjësve të policisë”.
Pavarësisht se ata shlyen dënimin me punë komunitare, Gjykata e Lartë në mars të këtij viti urdhëroi rigjykimin e çështjes, duke i dhënë mundësinë ish-studentëve të pastrojnë emrat e tyre. Ky vendim ka ngjallur një debat të gjerë, duke rikthyer në vëmendje çështjen e lirisë së shprehjes dhe të drejtës për të protestuar në Shqipëri.
Në procesin gjyqësor, disa problematika janë ngritur, si mungesa e provave të mjaftueshme, përfshirë faktin që nuk u arrit të identifikoheshin studentët që hodhën vezën. Po ashtu, u theksua se disa prej studentëve ishin përballur me dhunë fizike gjatë ndalimit, dhe kontrolli i paautorizuar nga policia në banesat e tyre ishte një tjetër shkelje e procedurave.
Ky proces ka sjellë edhe pasoja për policinë, pasi një prej oficerëve të përfshirë në ndalime, Dedian Gjoni, u arrestua më vonë në vitin 2023 për aktivitete kriminale. Ky incident është një paralajmërim për mënyrën se si trajtohen protestat dhe liria e shprehjes në Shqipëri.
Avokatët dhe ish-studentët theksojnë se kjo çështje nuk është thjesht për një vezë, por për të drejtat themelore të individëve, për të pasur mundësinë të protestosh dhe të shprehësh mendimet pa u ndëshkuar për këtë. Procesi gjyqësor ka marrë një rëndësi të madhe për të gjithë shoqërinë, pasi ka ngritur shqetësime mbi drejtësinë dhe trajtimin e protestave dhe të drejtave të qytetarëve./ Citizens.al